Vanaf een schip op volle zee overstappen naar een windmolen of een andere offshore-constructie is op zijn zachts gezegd vaak een uitdaging. Het schip maakt door de golven bewegingen naar alle kanten. En de personencapsules die met een hijskraan worden overgezet, zijn ook nog eens een speelbal in de wind. De Nederlandse uitvinder Jan van der Tempel ontwikkelde daarvoor een oplossing. Deze op een vliegtuigslurf lijkende loopbrug kan alle bewegingen van een schip compenseren. Dat maakt het overstappen voor offshore-personeel veiliger en sneller. Van der Tempel is nu voor deze uitvinding genomineerd voor de prestigieuze European Inventor Award 2021 van het Europees Octrooibureau (EOB) in de categorie Industrie.
De Nederlandse ingenieur ontwikkelde zijn vinding aan de TU Delft. Deze universitaire spin-off groeide uit tot het bedrijf Ampelmann dat dit toegangssysteem en aanverwante diensten over de hele wereld verhuurt. Inclusief het personeel dat voor de bediening zorgt.
“Van der Tempel heeft niet alleen innovatieve technische oplossingen ontwikkeld voor de offshore industrie. Hij heeft de veiligheid voor de mensen die in deze sector werken verhoogd, de efficiëntie verbeterd en de kosten voor operators verlaagd”, aldus EOB-voorzitter António Campinos, tijdens de bekendmaking vandaag van de genomineerden voor de European Inventor Award 2021. “Het octrooisysteem ondersteunt uitvinders als Jan van der Tempel. Door technische innovatie te combineren met effectieve rechtsbescherming is zijn bedrijf uitgegroeid tot wereldleider in de offshore transfersector.”
Vliegtuigsimulator
Van der Tempel, opgeleid als ingenieur in ‘Offshore Wind’ bedacht het concept voor zijn stabiele loopplanksysteem in 2002 tijdens een offshore windconferentie in Berlijn. Hij vernoemde het naar het uit de voormalige DDR stammende stoplichtmannetje: der Ampelmann. Het systeem is te vergelijken met een platform van een vliegtuigsimulator. ”Wij hebben net zo’n platform. Alleen werkt het precies andersom. Het platform staat stil en de cilinders eronder bewegen met het schip mee”, legt Van der Tempel uit. Op het platform is een loopbrug gemonteerd. Die is weer te vergelijken met de slurf die een vliegtuig met de gate verbindt. Medewerkers kunnen naar het werk lopen. Ook kan lading zo gemakkelijk worden overgezet. Zelfs bij zwaar weer.
Op het schip is een bewegingssensor ter grootte van een schoenendoos geïnstalleerd. Deze is aangesloten op een krachtig computersysteem. De gegevens over de bewegingen van het schip worden overgebracht naar het besturingssysteem van een platformconstructie. Zes hydraulische cilinders compenseren de bewegingen van het schip door onafhankelijk van elkaar in- of uit te schuiven. Op deze manier blijft de loopbrug als het ware stilstaan en biedt het een veilige verbinding met de offshore constructie. “Wij monteren de installatie op het schip en leveren het personeel dat het systeem bediend. Wij zijn eigenlijk een soort ‘klaar-overs'”, grapt Van der Tempel. “Vandaar die associatie met de ‘Ampelmann’; het mannetje in het verkeerslicht voor voetgangers.”
Goedkoper, sneller en veiliger
De loopbrug werkt bij windsnelheden tot 60 km per uur en golven tot 4 meter. Dit betekent minder annuleringen als gevolg van slecht weer. Ook vermindert deze uitvinding de behoefte aan dure en potentieel riskante helikoptertransfers. Voor zulke vluchten moeten werknemers ook nog eens een gespecialiseerde veiligheidstraining volgen. Bovendien voorziet het systeem in een back-up voor elk onderdeel. Bij een storing blijft het systeem nog één minuut werken voordat het wordt uitgeschakeld. Het personeel heeft zo voldoende tijd om zichzelf in veiligheid te brengen.
Aanvankelijk was Van der Tempel alleen van plan om de technologie te ontwikkelen en vervolgens een bedrijf te zoeken om het systeem te bouwen en te gebruiken. Toen dat niet lukte, besloot hij uiteindelijk via de TU Delft zijn eigen bedrijf te starten. In 2007 werd Ampelmann Operations opgericht. De onderneming groeide in iets minder dan tien jaar tijd uit tot een belangrijke wereldwijde speler op de markt van offshore toegang.
Aangezien een groot deel van de ontwikkeling binnen de TU Delft plaatsvond, vereiste het opschalen van de uitvinding relatief lage kapitaaluitgaven. “Ampelmann wist vrijwel direct een eigen cashflow te genereren, waardoor het bedrijf snel groeide en in de eerste zes jaar elk jaar verdubbelde”, aldus Van der Tempel. Zijn bedrijf heeft nu wereldwijd meer dan 65 offshore toegangssystemen gebouwd.
Publieksstem
De winnaars van de innovatieprijs van het EOB worden op 17 juni om 19.00 uur bekendgemaakt tijdens een openbare digitale ceremonie die over de hele wereld te zien zal zijn. Het publiek kan stemmen op zijn of haar favoriete genomineerde.
Ook interessant: Energie-eilanden op de Noordzee: goed nieuws voor het klimaat en een kans voor ondernemend Nederland
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
