Op Universiteit Twente bouwen ze een ‘eBay voor de zorg’

By Aafke Eppinga

Het leveren van goede kwaliteit gezondheidszorg wordt een steeds complexere puzzel. Dat geldt vooral in dunbevolkte grensregio’s waar het vinden van gekwalificeerd personeel lastiger is, en waar het gebrek aan bedden op de intensive care (Nederland) of voldoende medicijnen (Duitsland) groter is dan in dichtbevolkte gebieden. En dat terwijl beide landen over zowel de hoogste zorguitgaven als het hoogste percentage artsen beschikken in de EU.

“We kunnen dus concluderen dat de situatie onhoudbaar is”, steekt Caroline Fischer van wal. Daarom moeten ziekenhuizen in deze regio’s veel meer op elkaar steunen, vindt de assistent professor publieke administratie en digitale transformatie aan de Universiteit Twente (UT). Ook – nee, juíst – in dunbevolkte grensregio’s. “Als we een ding hebben geleerd van de coronapandemie, is dat volksgezondheid niet stopt bij de landsgrens.”

Float pools

Dat is precies waar het BRIDGE-project, dat in december 1,5 miljoen aan subsidie binnenhaalde, zich op richt. Fischer leidt het consortium, dat naast de UT bestaat uit het Nijmeegse softwarebedrijf NovioQ, Acute Zorg Euregio, de Universiteit van Münster en het academisch ziekenhuis van Münster. Daarnaast zijn ook Medisch Spectrum Enschede en twee regionale ziekenhuizen – St. Antonius Ziekenhuis in Gronau en het streekziekenhuis in Winterswijk – onderdeel van het project.

Het idee ontstond toen Fischer ‘float pools’ voor zorgpersoneel analyseerde. “In de gezondheidszorg hebben we te maken met een chronisch tekort aan mensen. Het flexibel inzetten van personeel kan dat tekort deels oplossen. Een float werknemer kun je op verschillende plekken inzetten, afhankelijk van waar er vraag is.”

Personeel efficiënt inzetten en betere planningen

De overkoepelende term is ‘resourcepooling’. Hierbij wordt niet alleen personeel, maar ook ziekenhuisbedden, ambulances, medicijnen en de behandellocaties van patiënten flexibeler ingezet. Al kan technologie sommige zorgtaken overnemen, er valt ook winst te behalen door zorgpersoneel efficiënter in te zetten en betere planningen te maken.

“Waarom zouden we ons daarbij aan landsgrenzen houden?”, vraagt Fischer. “Stel: je hebt een heel ziek kind met leukemie. Je woont in Enschede en moet voor elke behandeling twee uur rijden naar Utrecht. Als we niet naar landsgrenzen kijken, kan het kind dezelfde behandeling krijgen in Münster, dat maar een uur rijden is.”

Overkoepelend platform

In de Duits-Nederlandse grensregio wordt al aan resourcepooling gedaan. Ziekenhuizen wisselen helikopters en ambulances uit en verdelen spoedeisende hulp en acute pediatrische zorg. Maar, deze projecten zijn afzonderlijk georganiseerd en de samenwerking is gebaseerd op bilaterale overeenkomsten.

Fischer: “De resourcepooling die nu plaatsvindt is afhankelijk van persoonlijke connecties, van dokters of andere professionals die elkaar kennen. Het is niet systematisch en er is geen overzicht van wat waar beschikbaar is. Bovendien ervaren betrokken organisaties enorme administratieve lasten. Je zou denken; Nederland en Duitsland zijn beide lid van de EU, dat moet lukken. Maar het delen van middelen, patiënten en personeel is extreem gecompliceerd.”

Start-up STERN gaat het bewijzen: een elektrische off-road motor die kan concurreren met verbrandingsmotoren

Als klein meisje brengt Anne Bulten, coo en medeoprichter van STERN Motorcycles, haar zaterdagen door op de kleine crossbaan van de lokale motorclub in Vorden.

Een showcase om beleid te veranderen

Toen Fischer en haar team begonnen met het schrijven van het onderzoeksvoorstel, was het plan om een overkoepelend platform te ontwikkelen voor medicijnen, materiaal, personeel en vervoer. Al snel realiseerden ze zich dat dat onhaalbaar was. “Neem medicijnen; alle ziekenhuizen hebben hele strikte contracten over welke medicijnen ze bij welke aanbieder kopen. Maar denk ook aan verzekeringen van patiënten in het buitenland of specialistische medische apparatuur die artsen nodig hebben om een operatie te kunnen uitvoeren.”

Een allesomvattend platform dat in meerdere regio’s wordt gebruikt is nog steeds het uiteindelijke doel, maar wel voor de lange termijn. “De beste samenvatting van ons doel, komt van mijn collega Vincent Hofbauer. We ontwikkelen een eBay voor de gezondheidszorg”, aldus Fischer.

Bij BRIDGE ligt de focus op een platform voor het flexibel inzetten van personeel en flexibele behandellocaties voor patiënten. “Dat moet de showcase worden, waarmee we aan de beleidsmakers kunnen laten zien dat dit werkt. Om andere middelen flexibeler te kunnen verdelen, moet het beleid veranderen.”

Zware lasten wegnemen met technologie

Het project gaat dit voorjaar van start. Allereerst gaan de onderzoekers analyseren wat ziekenhuizen precies nodig hebben en hoe het platform eruit moet komen te zien. Vervolgensgaat NovioQ een low-code platform bouwen dat makkelijk te gebruiken is. “Iedereen met minimale digitale skills moet ermee overweg kunnen. Ziekenhuizen moeten het makkelijk aan hun behoefte kunnen aanpassen”, legt Fischer uit.  Als alles goed gaat, nemen de vier betrokken ziekenhuizen begin volgend jaar een pilotversie van het platform in gebruik.

Wie Fischer hoort praten over haar onderzoek en het BRIDGE-project, ziet een gedreven vrouw met een duidelijke missie. Haar enthousiasme werkt aanstekelijk. Ja, er zijn talloze uitdagingen, maar de assistent professor ziet vooral veel kansen. “Ik geloof echt dat technologie de zware lasten die de sector op dit moment draagt, lichter kan maken. Het biedt heel veel mogelijkheden om de gezondheidszorg beter en efficiënter te organiseren. Ik vind dat heel hoopvol.”

De voeding van onze huisdieren kan flink worden verbeterd dankzij in-home testen

Baasjes van honden of katten willen het beste voor hun dieren, en daar hoort gezonde voeding bij. In-home testen kunnen de kwaliteit van diervoeding aanzienlijk verbeteren.