Oostzeestadje Lubmin verandert in no-time van een Russische gasbasis in een LNG-haven

By Maurits Kuypers

Waarom we over dit onderwerp schrijven:

De energietransitie is voor Duitsland een extra grote uitdaging vanwege de enorme industrie. Op weg naar CO2-neutraliteit ziet de Bondsregering in LNG een belangrijke tussenoplossing nu de import van gas uit Rusland is weggevallen.

Duitsland heeft een nieuwe stap gezet op weg naar een energie-infrastructuur zonder Rusland. Dit weekend stond daarbij de Oostzeebadplaats Lubmin in focus. Elf jaar geleden draaide daar Angela Merkel, Mark Rutte en de Russische president Dmitri Medvedev aan een groot rad om het eerste gas te laten vloeien door de Oostzeepijplijn Nord Stream 1. Het was een groot feest met tal van genodigde uit de politiek en het bedrijfsleven.

Afgelopen zaterdag was het allemaal wat ingetogener. Maar ook dit keer ontbrak het symbolische rad niet en de politiek was goed vertegenwoordigd met onder andere bondskanselier Olaf Scholz en minister-president Manuela Schwesig van Mecklenburg-Vorpommern.

Zij hieven het glas op de Neptune, het schip dat de komende maanden/jaren een belangrijke rol gaat spelen bij de import van LNG – liquified natural gas.

Nieuwe investeringen in aardgas en kernenergie

We hebben snel nieuwe terminals nodig voor vloeibaar aardgas (LNG), en er komen twee nieuwe kerncentrales bij in Borssele. Kernenergie was sinds Fukushima lange tijd … Continued

280 meter lang

Het gigantische LNG-schip (280 meter lang) ligt inmiddels een maand aan de kade van de industriehaven van Lubmin, waar dus tot voor kort het Russische gas aan land kwam.

Het LNG wordt uit meerdere landen geïmporteerd. De eerste lading komt uit Egypte. De Neptune is een zogenoemd FSRU (Floating Storage and Regasification Unit). De exploitant is het particuliere bedrijf Deutsche ReGas. Het LNG-gas wordt voor een groot deel (80%) aangeleverd door het Franse TotalEnergies en MET Group. Verder speelt de Nederlandse rederij Anthony Vedder een belangrijke rol. Het bedrijf uit Rotterdam gaat met drie shuttle-boten het LNG naar de Neptune brengen.

Anthony Vedder

Het geheel verloopt als volgt. Voor de kust van Lubmin ligt een Floating Storage Unit waar het LNG-aardgas naar toe wordt gebracht door tankerschepen. Van deze FSU wordt het LNG met de shuttleboten van Anthony Vedder naar de Neptune gebracht. Deze tussenstap is nodig omdat de Oostzee voor Lubmin zeer ondiep is.

In de Neptune wordt het LNG opgeslagen en na een proces van verwarming omgezet in gasvormig aardgas. Vervolgens kan het – net als vroeger het Russische gas – via pijpleidingen naar verbruikers worden vervoerd.

Voor Duitsland is het echt een nieuw hoofdstuk. Andere landen zoals Nederland, Frankrijk, Spanje, Italië, Griekenland, Polen en de Scandinavische landen hadden al veel langer LNG-terminals. Duitsland heeft daar vanwege de kosten altijd van afgezien. Maar sinds de Russische invasie van Oekraïne zag Duitsland zich gedwongen naar alternatieven te zoeken.

Deutschlandtempo

Met on-Duitse snelheid is in driekwartjaar de LNG-infrastructuur in Lubmin uit de grond gestampt. Hetzelfde gebeurde in Wilhelmshaven, waar in december de eerste Duitse LNG-terminal werd geopend. Daar komen in de toekomst nog andere LNG-terminals bij in Stade en Brunsbüttel (waar het Nederlandse Gasunie de leiding krijgt).

Normaalgesproken duurt het in Duitsland lang om de nodige vergunningen te krijgen voor dit soort projecten. Scholz sprak daarom zaterdag triomfantelijk van een “neuen Deutschlandtempo”.

Milieuorganisaties

Dat tempo is niet onomstreden. Milieuorganisaties klagen steen en been over de risico’s voor de kwetsbare natuur voor de kust bij Lubmin. Voor de Neptune was de vaargeul bijvoorbeeld maar net breed genoeg om door te varen. Meer dan een paar meter aan weerszijde van het schip waren niet beschikbaar. Verder zijn er klachten van omwonenden over lawaai en last-but-not-least zijn er mensen die zich afvragen of het niet beter zou zijn geweest meer geld uit te trekken voor een versnelde uitbreiding van de hoeveelheid duurzame energie.

De politiek trekt zich van die kritiek vooralsnog weinig aan. Het argument voor de LNG-terminals is dat het gas nodig is om de komende jaren door te komen zonder Rusland. Op den duur zal het LNG volgens de Bondsregering worden vervangen door groene waterstof wat door dezelfde pijpen kan vloeien als het aardgas. Op die manier wordt de bestaande infrastructuur optimaal gebruikt.

Lützerath

De meeste kritiek krijgt regeringspartij De Groenen (Grüne) te verduren. Dat is niet alleen vanwege het LNG. De partij ligt ook onder vuur vanwege de ontruiming van het dorp Lützerath, dat ten prooi valt aan een bruinkolenmijn van RWE, en het langer openhouden van kerncentrales. Volgens de partijleiding van de Groenen is dit echter het beste compromis. Er is nou eenmaal tijd nodig om over te stappen op zon- en windenergie.

4,5 kubieke meter

Het is de bedoeling dat via de LNG-terminal in Lubmin jaarlijks ongeveer 4,5 miljard kubieke meter aardgas wordt geïmporteerd, met name voor de Oost-Duitse industrie. De kosten van de terminal liggen rond de 100 miljoen euro. Ter vergelijk, via Nordstream kwam jaarlijks 60 miljard kubieke meter Russisch gas het land in.

Het lijkt dus een druppel op een gloeiende plaat. Maar als alle LNG-plannen van de Duitse regering worden uitgevoerd dan loopt de Duitse LNG-importcapaciteit eind dit jaar op tot 30 miljard m³.