Luchtvaart tegen Europese Commissie: ‘geld nodig voor ontwikkeling emissieloze vliegtuigen’

Bij het grote publiek wekt de Zweedse tiener die voor klimaat strijdt, Greta Thunberg, wisselende reacties op. Maar dat geldt zeer zeker niet voor de top van de Europese luchtvaartindustrie en de Europese Commissie die het onderzoeks- en milieu beleid voor de komende jaren op dit moment proberen vorm te geven.

Tijdens de Research & Innovation Days die de Europese Commissie afgelopen week organiseerde begon Grazia Vittadini, Chief Technology Officer van de Europese vliegtuigbouwer Airbus haar inzet met een beschrijving van de dappere, jonge Greta, die naar de Verenigde Staten zeilde om de wereld duidelijk te maken dat het haar menens is voor wat betreft een schoner milieu.

Radicale uitvindingen nodig

De wereld moet af van de uitstoot van broeikasgassen en een radicaal nieuwe technologie voor de aandrijving van vliegtuigen uitvinden, zoals ook het doel is van de Europese Commissie voor 2050, betoogde Vittadini tijdens de sessie. Alle toeleveranciers van Airbus, zoals bouwers van motoren, zouden daarbij betrokken moeten worden.

De opmerkingen van de CTO van de op een na grootste vliegtuigbouwer ter wereld dienen als input voor de nieuwe versie van het onderzoeksprogramma ‘Horizon Europe’ van de Europese Commissie. Die zal daar voor alle onderzoeksgebieden samen in totaal zo’n 100 miljard euro voor reserveren.

Vittadini zei dat het belangrijkste doel voor de luchtvaart tot 2050 is om vliegtuigen te produceren die geen CO2 meer uitstoten. Anders zal het volgens haar niet langer mogelijk zijn de luchtvaart toegankelijk te houden voor de groeiende massa reizigers die het nu trekt – op dit moment gaan er 130.000 vluchten per dag voor miljoenen passagiers wereldwijd. De democratisering van de luchtvaart kan daardoor ten onder gaan, zo concludeert ze. ,,Terwijl dat juist de verworvenheid is van de afgelopen eeuw.”

CO2-vrij vliegtuig in 2030

Het probleem is alleen dat de technologie voor brandschoon vliegen nu nog niet beschikbaar is. Voor vliegreizen op regionaal niveau hoopt ze met Airbus in 2030 al wel een uitstootloos, hybride-elektrisch vliegtuig te kunnen leveren waarin ruimte is voor honderd passagiers. Maar voor de lange afstanden lijkt zo’n oplossing er vooralsnog niet te zijn.

Probleem is dat het vliegverkeer ondertussen wel exponentieel groeit, zo benadrukte hoogleraar aan de TU Delft, Henri Werij, tijdens de input-sessie. Daardoor is het effect van efficiënter energiegebruik  (waardoor je ook CO2-uitstoot bespaart) van 4,5 procent per jaar na twee jaar alweer teniet gedaan, zo legde hij uit. Want als er meer passagiers zijn, gaan er ook meer vliegtuigen op en neer die samen toch weer meer CO2 uitstoten. Dat schiet dus niet op.

Daarbij dringt de tijd. „We moeten vaart maken”, zei hij, waarop hij bijval kreeg van Vittadini, en de andere Europese luchtvaartindustriëlen die aan de discussie deelnamen.

‘EU-geld nodig voor nieuwe technologie’

„Alle disciplines moeten samenwerken. De chemische sector, de auto-industrie. Ze hebben er allemaal mee te maken dat ze fossiele brandstoffen moeten vervangen voor schone energie.”

Daarom pleitte Werij ervoor dat de Europese Commissie geld steekt in onderzoeksprogramma’s die over lidstaten en disciplines heengaan. „Ik begrijp dat dit moeilijk kan zijn. Maar een steuntje in de rug van de Europese Commissie zou hierbij kunnen helpen.”