TNO introduceert een baanbrekende methode dat ‘donker’ scheepsverkeer rondom de Noordzee kan traceren. Door niet in gebruik zijnde glasvezels in glasvezelkabels, ook wel dark fibers genoemd, als sensor te gebruiken kunnen trillingen van bijvoorbeeld schepen worden opgevangen en gelokaliseerd.
Het kan vroegtijdige waarschuwingen uitsturen bij ongeautoriseerde activiteiten. Dit biedt een aanzienlijke verbetering voor de maritieme beveiliging. TNO heeft de methode inmiddels succesvol getest. Met behulp van de methode kan een groot gebied langs bijvoorbeeld kabels en pijpleidingen worden gemonitord om schade, al dan niet opzettelijk toegebracht, te voorkomen.
Waarom dit belangrijk is:
TNO zet een grote stap in maritieme beveiliging met een nieuw detectiesysteem dat de zeebodem van de Noordzee beschermt. Glasvezelkabels, voorzien van ongebruikte ‘dark fibers’, kunnen scheepsbewegingen nauwkeurig registreren. Maritiem verkeer dat mogelijk een risico vormt, wordt vroegtijdig gesignaleerd, waardoor autoriteiten tijdig kunnen handelen. Het systeem versterkt niet alleen de nationale veiligheid, maar toont ook de technologische voorsprong van Nederland op het gebied van maritieme beveiliging.
Dark fibers
De inzet van dark fibers is een innovatieve doorbraak in de bescherming van de onderzeese kabels en pijpleidingen. Deze vezels, doorgaans gereserveerd voor toekomstige capaciteitsuitbreiding, zijn nu getransformeerd tot een fijnmazig detectienetwerk. Het nieuwe systeem, ontwikkeld door TNO, maakt gebruik van een DAS-interrogator die golven en vibraties langs de glasvezelkabels met laserlicht detecteert. De techniek is met succes getest en kan maritiem verkeer lokaliseren, zelfs als schepen hun transponders hebben uitgeschakeld, wat een belangrijke stap vooruit is in de veiligheid op de Noordzee.
Voorkomen van sabotage en spionage
De noodzaak voor dit systeem werd onderstreept door incidenten zoals de explosies bij de Nordstream-pijpleidingen in 2022. Hoewel de daders nooit geïdentificeerd zijn, onderstreept het de kwetsbaarheid van de essentiële infrastructuur op de zeebodem. Het nieuwe systeem biedt een cruciale waarschuwingsfunctie waarbij verdachte scheepsbewegingen direct worden gesignaleerd aan bevoegde autoriteiten en de eigenaren van de infrastructuur.
Technologische vooruitgang en samenwerking
Nederland loopt voorop met deze technologie, waarbij niet alleen de veiligheid, maar ook de technologische autonomie in het geding is. TNO en het Hybrid Coordinated Control System (HCCS) wijzen op de toenemende afhankelijkheid van Europese landen van technologieën zoals offshore windenergie en elektrolyse, waarbij de opkomende dominantie van China een risicofactor is. Dit detectiesysteem kan dus ook gezien worden als een strategische zet om de controle over de eigen energie-infrastructuur te behouden.
Uitdagingen en toekomstperspectieven
Het systeem staat nog in de kinderschoenen, maar het potentieel is onmiskenbaar. Op dit moment kan TNO’s technologie schepen op een afstand tot twee kilometer van een kabel waarnemen. De verwachting is dat het systeem binnen 1 à 2 jaar volledig inzetbaar is. Het monitoren van kabels zal niet door TNO zelf gedaan worden, maar door de eigenaren van de infrastructuur of mogelijk gespecialiseerde diensten.
Financiële en operationele implicaties
Het voortdurend monitoren van dergelijke kabels is geen goedkope aangelegenheid. De vraag rijst wie deze beveiligingstaken op zich zal nemen en hoe de financiering ervan zal worden gestructureerd. TNO heeft de capaciteit om twee kabels tegelijk te monitoren, maar de mogelijkheid tot verdere uitbreiding van het systeem wordt nog onderzocht.
De innovatieve toepassing van dark fibers biedt niet alleen bescherming tegen mogelijke sabotage, het dient ook als een technologische waarschuwing voor landen die afhankelijk zijn van onderzeese infrastructuren. Terwijl TNO de leiding neemt in deze vooruitgang, blijven de vragen over de verdeling van de verantwoordelijkheden en kosten van een 24/7 beveiliging bestaan. Eén ding is zeker, de toekomst van de Noordzeebeveiliging ziet er met deze ontwikkeling een stuk helderder uit.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
