Image: Pixabay
Author profile picture

Onderzoekers aan de Rijksuniversiteit Groningen (RuG) hebben een algoritme ontwikkeld dat sarcasme herkent met een accuraatheid van 74%. Dit systeem bootst de subtiliteiten van menselijke communicatie na door audio-opnames te ontleden. Het integreert sentimentanalyse en emotieherkenning voor een grondige analyse. Het algoritme heeft potentieel voor toepassingen in AI-gestuurde gezondheidszorg en kan ondersteuning bieden aan mensen met autisme, dementie en schizofrenie. Vorige week presenteerden de betrokken wetenschappers – Xiyuan Gao, Shekhar Nayak en Matt ColerDe uit China, India en de VS – de technologie op een internationale wetenschapsconferentie.

Waarom dit belangrijk is:

Computers hebben moeite met het herkennen van humor, en dan met name met sarcasme. Maar, onderzoekers uit Groningen wisten een algoritme te trainen dat sarcasme wel herkent. Hun onderzoek presenteerden ze afgelopen week op een groot, internationaal congres.

Een veelzijdige benadering van sarcasme

Het herkennen van sarcasme is een complexe taak, zelfs voor mensen. Het vergt niet alleen het analyseren van gesproken woorden, maar ook het interpreteren van de toonhoogte, gezichtsuitdrukkingen en context. Onderzoekers van de RuG hebben deze menselijke aspecten vertaald naar een algoritme. Dit algoritme maakt gebruik van zowel sentimentanalyse, waarbij tekst wordt onderzocht, als emotieherkenning, waarbij audio wordt geanalyseerd. Het resultaat is een systeem dat niet alleen het sarcasme in stemgeluid detecteert, maar ook de onderliggende sentimenten in de gesproken tekst begrijpt.

Xiyuan Gao van het Groningse Speech Technology Lab legt uit dat het systeem akoestische parameters zoals toonhoogte, spreeksnelheid en energie uit spraak haalt. Vervolgens wordt de spraak omgezet in tekst voor sentimentanalyse. Dit multimodale algoritme is in staat om de nuances van sarcasme nauwkeuriger te vangen dan systemen die slechts op één aspect focussen.

Universelere erkenning van sarcasme

Het algoritme werd getest met data van populaire televisieseries zoals ‘Friends’ en ‘The Big Bang Theory’, waarbij het in 74% van de gevallen sarcasme correct herkende. Deze prestatie is opmerkelijk gezien de diversiteit aan uitdrukkingen en contexten in dergelijke series. De onderzoekers merken op dat toonhoogte een indicatieve factor is voor sarcasme; in talen als Engels en Duits daalt de toonhoogte bij sarcasme, terwijl deze in talen als Italiaans, Frans en Kantonees juist stijgt.

De ambitie van het team strekt verder dan de huidige prestaties. Ze streven ernaar om een breder scala aan expressies en gebaren die mensen gebruiken om sarcasme te benadrukken te integreren. Ook willen zij het algoritme uitbreiden naar meer talen. Dit zal niet alleen de interactie tussen mens en machine verbeteren, maar ook de weg effenen voor brede toepassingen in sentimentanalyse en emotieherkenning binnen verschillende vakgebieden.

Impact op gezondheidszorg en communicatie

De ontwikkeling van deze sarcasmedetector heeft verstrekkende gevolgen. Het kan een cruciale rol spelen in de ondersteuning van individuen met autisme, die vaak moeite hebben met het herkennen van sarcasme en andere subtiele vormen van communicatie. Ook voor mensen met bepaalde vormen van dementie en schizofrenie, waarbij het verwerken van emotionele signalen uitdagend kan zijn, biedt dit systeem ondersteuning.

Bovendien, in een tijd waarin AI-gestuurde gezondheidszorg steeds belangrijker wordt, kan dit algoritme helpen om communicatie tussen zorgverleners en patiënten menselijker te maken. Het stelt machines in staat om de emotionele toestand van patiënten beter te interpreteren, wat kan leiden tot meer gepersonaliseerde en effectieve zorg.

Internationale erkenning en toekomstige ambities

De technologische doorbraak heeft internationale aandacht getrokken. Het onderzoek wordt gepresenteerd op de 186e bijeenkomst van de Acoustical Society of America (ASA), een vooraanstaande wetenschappelijke gemeenschap op het gebied van akoestiek met leden over de hele wereld. De ASA deelt zogenaamde ‘lay language papers‘, samenvattingen van presentaties geschreven door wetenschappers voor een algemeen publiek.

De Canadese Acoustical Association (CAA) bevordert communicatie tussen professionals op het gebied van akoestiek in Canada en zet zich in voor de groei en praktische toepassing van kennis in akoestiek. De samenwerking tussen deze organisaties en de RuG benadrukt het internationale belang van de ontwikkeling van sarcasmedetectie.

Conclusie

De doorbraak van de onderzoekers aan de Rijksuniversiteit Groningen in sarcasmedetectie is niet alleen een triomf voor de technische wetenschap, maar ook een stap vooruit in de menselijke interactie met technologie. Terwijl Oscar Wilde sarcasme ooit omschreef als “de laagste vorm van humor maar de hoogste vorm van intelligentie”, helpt deze technologische vooruitgang ons om beide aspecten beter te begrijpen en om te zetten in hulpmiddelen die onze dagelijkse communicatie kunnen verrijken en verbeteren.