De komende vijf jaar moet Europa volgens adviseurs van de Europese Commissie investeren in de ontwikkeling van systemen die meten en verklaren waarom bepaalde landbouwgewassen wel of niet goed groeien. Ook willen ze weten hoe het gesteld is met het gebruik van de Europese bossen door consumenten en hoe boerenbedrijven optimaal circulair kunnen produceren zodat er minder afvalstoffen in het milieu terecht komen.
Dat is in een notendop de uitkomst van een discussie van wetenschappelijk adviseurs over de planning van onderzoeken betaald uit het Europese innovatiefonds Horizon. Zo willen ze proberen spaarzamer om te gaan met de natuur en het beschikbare water. Dit moet ook een verdere verschraling van de biodiversiteit in bossen en landbouwgebieden voorkomen.
Sensoren op akkers
Volgens landbouwkundig ingenieur Helena Gomez Macpherson van de vereniging voor duurzame landbouw IAS-CSIC in Spanje moet de EU investeren in onderzoek naar doelmatiger gebruik van water bij het telen van gewassen. Dit om verdroging en verzuring van de grond tegen te gaan.
Er zijn sensoren op de markt die boeren op hun akkers kunnen gebruiken. Ze kunnen daarmee aflezen hoe het gesteld is met de groei van hun gewassen. Maar ze komen er niet achter waarom de oogst zich wel of niet ontwikkelt, zei Gomez. Daardoor weten ze soms niet of dat komt door een tekort of overvloed aan irrigatie, hoe het gesteld is met de kwaliteit van de bodem en wat het effect is van bemesting op het milieu om hun akkers heen. Want dat vertellen de beelden die de sensoren doorgeven niet. Mogelijk nemen ze daardoor niet de juiste maatregelen.
Intelligente bemestingssystemen
Als boerenbedrijven intelligente irrigatie- en bemestingssystemen ter beschikking krijgen met gebruik van sensoren die ook nog eens betaalbaar en accuraat zijn, wat volgens haar op dit moment niet het geval is, bespaart dat de boeren geld. De huidige sensoren doen dat volgens haar niet. Daar is dus uit het Horizon-fonds (dat ongeveer 100 miljard euro bevat) gesubsidieerd Europees onderzoek voor nodig.
Watergebruik bij droogte
Doel is dat het milieu gaat er door op vooruit gaat omdat de boeren zo veel preciezer en spaarzamer kunnen omgaan met water en mest. Ook kunnen ze er beter achter komen welke gewassen beter op hun akkers floreren en welke niet. Ook dat zou het milieu moeten ontlasten.
De klimaatverandering, waardoor bepaalde gebieden in bijvoorbeeld Zuid-Spanje zeer droog zijn in de zomer, maakt onderzoek naar milieuvriendelijke en effectieve teeltmethodes noodzakelijk, zei Gomez.
Meer bosgebruik door de stedeling
In de bosbouw spelen hele andere problemen, zo bleek uit een van de adviezen van de Duitse hoogleraar Georg Winkel van het Europees Bos Instituut (EFI). Hij ziet een veranderend gebruik van de bossen, dat zo’n 33 procent van het Europese areaal beslaat. Bossen worden meer dan voorheen betrokken bij de steden. Zo is er in Duitsland volgens hem een trend van kleuterscholen in de bossen, ‘Waldkindergarten’ (2000 inmiddels volgens hem) en zijn er steeds vaker culturele activiteiten zoals begrafenisplechtigheden die plaats vinden in een bos. Wat hem betreft komt er onderzoek naar hoe de Europeanen hun bossen het liefst gebruiken, wat de voor- en nadelen daarvan zijn en hoe we ze kunnen beschermen.
Biodiversiteit onder druk
Hoewel in mindere mate dan in de landbouw, is er volgens Winkel een trend zichtbaar dat ook in de bossen de biodiversiteit onder druk komt te staan. Ook wil hij dat Europese wetenschappers samenwerken met boswetenschappers op andere continenten zoals in China om op deze manier kennis uit te wisselen. Bossen in de EU staan niet op zichzelf. Wat Winkel betreft komt er beleid voor producten op de markt die gerelateerd zijn aan het verdwijnen van tropische wouden buiten Europa.
Minder soja uit Zuid-Amerika
Een manier om minder afhankelijk te worden van veevoer zoals soja uit de VS en Zuid-Amerika is volgens de in biologisch herstel gespecialiseerde Gentse hoogleraar Erik Meers het hergebruiken van voedingsstoffen in de landbouw die anders afval zouden worden. Hij zet dus in op onderzoek naar methodes om het boerenbedrijf in de EU circulair te maken.
Mest als bron van energie
Een voorbeeld dat hij noemde was het direct gebruiken van verse mest voor de productie van energie. Daardoor voorkomt de boer onder andere dat hij mest ophoopt en dat er stikstof in de bodem komt. Dat komt het milieu ten goede. Bovendien bespaart de Europese boer zo geld aan energie omdat hij dan zelf producent wordt.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
