Mario Marusic raakte op 19-jarige leeftijd verlamd door een zwemongeluk. Maar door een slimme computermuis staat hij weer een stuk zelfstandiger in het leven. Hij gebruikt het apparaat namelijk niet alleen voor gaming, maar ook voor zijn optredens als DJ. Binnenkort kan hij de computermuis zelfs gebruiken voor ademhalingsoefeningen. Want een van de meest onderschatte bijwerkingen van hoge dwarslaesie zijn ademhalingsmoeilijkheden.
De nieuwe muis wordt ontwikkeld door het Oostenrijkse onderzoeksinstituut LIFEtool in Linz. Het non-profitbedrijf is gespecialiseerd in hulptechnologieën, met name voor mensen met ernstige mobiliteitsbeperkingen. Marusic was aanvankelijk consultant bij LIFEtool. Hij is inmiddels in vaste dienst. Hij is betrokken bij onderzoek en ontwikkeling van de slimme muis en bij het ondersteuningsteam.
LIFEtool biedt computerondersteunde oplossingen met name voor mensen met ernstige mobiliteitsbeperkingen. Daarmee kunnen zij een stuk zelfstandigheid in hun leven terug krijgen. Het bedrijf is een non-profit organisatie en in gelijke mate eigendom van AIT Austrian Institute of Technology en Evangelische Diakoniewerk.
De verlamming van belangrijke ademhalingsspieren kan leiden tot complicaties zoals longontsteking. Deze ademhalingsproblemen behoren zelfs tot de belangrijkste doodsoorzaken bij dwarslaesiepatienten. Het is wetenschappelijk bewezen dat regelmatige ademtraining deze problemen kunnen voorkomen. “Daarom is voor deze mensen een voortdurende ademtraining zo belangrijk, legt Michael Gstöttenbauer van LIFEtool uit
Ademtraining
De onderzoeksinstelling wil het mogelijk maken dat zij de ademhalingstraining onafhankelijk van anderen en alleen thuis kunnen doen. “Net als tandenpoetsen moet de training regelmatig plaatsvinden, maar in de praktijk wordt deze meestal verwaarloosd. De reden hiervoor is dat het vaak weinig plezierig is en alleen door de betrokkene in afhankelijkheid van anderen kan worden uitgevoerd. Het is dus zinvol om gebruikers autonome en motiverende toegang tot regelmatige training te bieden”, aldus Gstöttenbauer.
De nieuwe computermuis is gebaseerd op de IntegraMouse, die de onderzoeksinstelling in 2003 lanceerde. Het is een computermuis die intuïtief met de mond kan worden bediend; klikken gebeurt door zuigen en blazen. IntegraMouse Plus stelt mensen in staat om computers en smartphones te bedienen, net als allerlei slimme apparaten in hun woning. En natuurlijk kunnen ze zo social media gebruiken en videogames spelen. De nieuwe muis IntegraMouse AIR helpt dwarslaesiepatiënten thuis zelfstandig ademtrainingen te volgen.
Computermuis
De IntegraMouse AIR combineert de functies van zijn voorganger met een apparaat voor ademtraining. De muis is AI-ondersteund. Hij wordt ook weer met de mond bediend. Voor het aanvullende gebruik als apparaat voor ademtraining is het mondstuk aangepast. Ook is er een app aan gekoppeld voor ademtraining.
De ademhalingscapaciteit van verschillende gebruikers varieert. Een van de belangrijkste uitdagingen is dan ook het apparaat aan die capaciteiten aan te passen. Daarom verzamelt het consortium eerst ademhalingspatronen van diverse testpersonen. Op grond van de zo verkregen gegevens ontwikkelen de onderzoekers de adaptieve ademhalingstraining. Met deze functie kunnen gebruikers het grootst mogelijke voordeel uit hun ademhalingstraining halen.
Automatische kalibratie
Belangrijk is de automatische kalibratie van de IntegraMouse AIR. Tijdens het gebruik moet het apparaat zich steeds opnieuw instellen om ongewenste clicks of muisbewegingen te voorkomen. Dit komt doordat de krachten die op de muis werken kunnen veranderen, bijvoorbeeld doordat speeksel zich in het mondstuk verzamelt.
Bovendien moet de IntegraMouse AIR individueel instelbaar zijn, omdat verschillende gebruikers verschillende behoeften hebben. Verder moet de zuig- en blaaskracht die nodig is voor het klikken adaptief zijn. “In een optionele instellingen-app kunnen belangrijke parameters individueel worden ingesteld, benadrukt Gstöttenbauer. Dit aanpassingsvermogen aan de behoeften van de gebruiker maakt een continue en efficiënte training van de ademhalingsspieren mogelijk.
Maximale onafhankelijkheid
IntegraMouse AIR is ontworpen om zijn gebruikers maximale onafhankelijkheid te bieden. Dit betekent dat gebruikers zonder hulp moeten kunnen schakelen tussen muisgebruik en ademtraining. Dit werkt alleen als het mondstuk niet vervangen hoeft te worden. Daar ligt voor de onderzoekers ook de grootste uitdaging. De muis is niet alleen geschikt voor gebruik door mensen met een ernstige verlamming, maar biedt ook mogelijkheden bij een reeks andere beperkingen. Bijvoorbeeld in het geval van bilaterale armamputatie, progressieve ziekten zoals spierdystrofie, of amyotrofe laterale sclerose (ALS).