© Benjamin Friedhoff
Author profile picture

Vervoer over water is al heel lang een goed alternatief voor spoor en wegen. Groot probleem is echter dat de vloot van moderne binnenvaartschepen die Nederland kent, binnen niet al te lange tijd niet verder kan varen door gebrek aan vakkundig personeel. Wetenschappers van de Universiteit van Duisburg-Essen (UDE) werken echter aan een systeem van op afstand bestuurbare en autonoom varende binnenvaartschepen.

“Een mijlpaal op weg naar geautomatiseerd varen,” benadrukken de wetenschappers.

De lange reizen van soms meerdere weken die bemanningen maken, zijn straks niet meer nodig. Schippers kunnen dan in principe vanuit huis of vanaf het kantoor van de rederij door middel van een afstandsbediening hun schip door rivieren en kanalen loodsen. Assistentiesystemen zoals koerscontrolers en waarschuwingssystemen tegen botsingen, moeten het zelfs mogelijk maken om meerdere schepen tegelijkertijd te besturen.

Lagere kosten en hogere efficiency

Een ander voordeel is dat reders op die manier lagere kosten hebben en dat de efficiëntie van het schip tegelijkertijd toeneemt. “Dit kan het concurrentievermogen en de toekomstige levensvatbaarheid van de binnenvaart aanzienlijk verbeteren”, aldus professor Bettar el Moctar, expert op het gebied van scheeps- en offshoretechnologie en directeur van DST Development Centre for Ship Technology and Transport Systems.

Digitale ‘tweeling’ voor testdoeleinden

Daar willen de drie betrokken UDE-fauteuils een controlestation ontwerpen met alle technieken om een echt testschip te besturen dat door een rederij aan de onderzoekers ter beschikking wordt gesteld.

“Om ervoor te zorgen dat de afzonderlijke componenten zonder risico’s ontwikkeld en getest kunnen worden en dat de schippers later zonder ongelukken kunnen trainen, komt er een digitale tweeling van dit testschip”, vertelt mechatronicaprofessor Dieter Schramm. Daartoe hebben UDE-wetenschappers wiskundige modellen en statistische methoden ontwikkeld.

‘Interactie tussen mens en machine moet maximaal zijn’

Verder besteden de onderzoekers ook veel aandacht aan de interactie tussen mens en machine, die “maximaal betrouwbaar” moet zijn.

“iemand die op afstand een schip stuurt, moet permanente controle hebben. Alle acties in normale en in noodsituaties moeten mechanisch worden ondersteund. We zullen dit zowel op het virtuele als op het echte schip implementeren”, zegt Prof. Dirk Söffker, expert op het gebied van controle en regulering.

Eerste tests op het Dortmund-Emskanaal

De eerste echte proefvaart op het water vindt over tweeënhalf jaar plaats met getrainde schippers in een proeftraject aan het eind van het Dortmund-Ems-kanaal tussen de haven van Dortmund en de Waltrop-sluis.

Ook interessant: Elektrische duwboot helpt binnenvaart naar emissieloze toekomst