Na de oogst blijven er gewoonlijk veel plantenresten achter op de akkers. Boeren verhakselen deze en ploegen ze weer onder in de bodem. Dat vergt meerdere handelingen. Een projectconsortium van verschillende Duitse universiteiten en bedrijven heeft voor dat werk een zogenoemde ‘combi-mulcher’ ontwikkeld. Het is een modulair systeem dat dit karwei in één stap kan uitvoeren.
“Gewasresten moeten gewoonlijk worden verwerkt in een nauw tijdvenster tussen de oogst van het vorige gewas en het inzaaien van het volgende gewas. Anders bedreigen de bij de afbraak betrokken schimmels het volgende gewas en maken ze chemische behandelingen noodzakelijk,” legt prof. dr. Wolfgang Kath-Petersen uit. Hij werkt aan het Instituut voor Bouw- en Landbouwmechanisatietechnologie van de Technische Hogeschool Keulen.
Bodemverbetering
“Om de verwerking doeltreffender te maken, hebben we een modulair systeem ontwikkeld. Dit maakt het mogelijk om gewasresten van graan, koolzaad of maïsstro op te rapen en, afhankelijk van wat de boer wenst, in verschillende grote of kleine stukken te versnipperen en in de bodem te mengen.” Deze verwerking kan het plantaardig materiaal doen rotten, versnellen of het behoud van de bodem bevorderen. Het hangt er echter vanaf wat er daarna met het veld gebeurt.
Als het zaaigoed voor het volgende gewas onmiddellijk na de oogst wordt ingezaaid, worden de gewasresten zeer fijn gehakseld en plat gemengd. Dit vermindert het risico op ziekten of plagen omdat het rottingsproces snel op gang komt. Als het veld echter braak ligt gedurende de winter, wordt het plantaardig materiaal vrij grof verwerkt. Dit heeft tot gevolg dat de residuen langzamer verrotten, waardoor de kale bodem beter tegen erosie wordt beschermd.
Ongedierte
Het systeem bestaat uit een conventionele mulcher die is uitgerust met extra gereedschap zodat de gewasresten op een andere manier kunnen worden verwerkt en met de bodem kunnen worden vermengd.
“Wij hebben een module ontwikkeld met roterende stervormige gereedschappen,” legt Kath-Petersen uit. “Deze vangen de stoppels op die na de oogst op de grond liggen en zetten ze recht, zodat de mulcher ze kan oprapen. Daardoor kunnen ze beter door de machine worden verwerkt.”
Daarnaast is er nog een module van verticale schijven die de grond insnijden langs de zaadrij nadat de mulcher de stoppel heeft opgenomen en verwerkt. Op die manier worden de wortelstokken versnipperd om te voorkomen dat ongedierte zoals de maïsboorder de kans krijgt zich in de winter te nestelen.
Bij veldproeven hebben de onderzoekers al kunnen aantonen dat het modulaire proces een aanzienlijke tijdwinst oplevert in vergelijking met conventionele methoden. “Bovendien vermindert de mogelijkheid om het rottingsproces met behulp van de combi-mulcher doeltreffender te versnellen, de infectiedruk. Dit kan het gebruik van pesticiden verminderen,” zegt Kath-Petersen. Nu moet het systeem in verder onderzoek worden geoptimaliseerd.
Foto: Een van de modules bestaat uit verticaal geplaatste schijven. Na het mulchen snijden deze de grond langs de zaadrij in. Op die manier worden de wortelstokken verhakselt, zodat ongedierte er zich niet in kan nestelen. (Foto: © TH Köln)
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
