AI-generated image
Author profile picture

Zorgminister Fleur Agema, ziet een ‘revolutionaire’ rol weggelegd voor AI in de gezondheidszorg, met als doel de administratieve tijd te halveren tegen 2030. Professionals in de gezondheidszorg temperen echter de verwachtingen en wijzen op de uitdagingen bij de implementatie. Ondertussen omarmen Nederlandse ziekenhuizen AI-toepassingen al. Van algoritmes om de spoedeisende hulp te verbeteren tot het opsporen van longkanker, er zijn al verschillende toepassingen in opkomst.

Waarom dit belangrijk is:

Naarmate de bevolking ouder wordt, neemt de behoefte aan gezondheidszorg toe. Tegelijkertijd komen ziekenhuizen onder druk te staan door personeelstekorten. Verschillende AI-toepassingen bieden hulp.

De minister besprak haar visie op de toekomst van de Nederlandse gezondheidszorg tijdens Nieuwsuur. Volgens haar is er een stap nodig om de uitdagingen van de sector aan te pakken. In 2033 zal de Nederlandse gezondheidszorg naar verwachting te maken hebben met een tekort van 200.000 werknemers. Agema ziet AI als een cruciaal middel om deze crisis te voorkomen, met als doel de administratieve lasten aanzienlijk te verminderen. Daarnaast moet er gewerkt worden aan wetgeving om processen te stroomlijnen en gegevensuitwisseling te verbeteren.

Proefprojecten en voorzichtig optimisme

Agema’s enthousiasme komt tot uiting in haar focus op proefprojecten zoals dat in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) in Tilburg. Dit initiatief is gericht op het verlichten van administratieve taken met behulp van AI, maar de voorzitter van het ziekenhuis, Bart Berden, maant tot voorzichtigheid. Hij waarschuwt dat deze technologieën, hoewel ze veelbelovend zijn, tijd, middelen en praktische validatie nodig hebben voordat er volledig op vertrouwd kan worden. Agema erkent dat AI alleen de personeelscrisis niet zal oplossen, maar dringt erop aan alle mogelijke oplossingen te onderzoeken om te voorkomen dat de gezondheidszorg instort.

Spoedeisende zorg innovatie

In het hele land worden andere initiatieven uitgevoerd. In het St. Antonius Ziekenhuis in Utrecht wordt AI getest om de spoedeisende hulp te verbeteren. Dit project, dat op 2 september 2024 van start ging, maakt gebruik van een AI-algoritme om opnames van patiënten te voorspellen en de activiteiten op de spoedeisende hulp te optimaliseren. Het systeem wordt elke 5 minuten geüpdatet en analyseert gegevens zoals vitale functies en testresultaten om medisch personeel te helpen. Hoewel AI helpt bij het nemen van beslissingen, blijft het laatste woord aan artsen, zodat er een balans is tussen technologie en menselijke expertise. Dit initiatief heeft als doel de wachttijden te verkorten en de tevredenheid van patiënten te verbeteren, terwijl de werkdruk van het personeel wordt verlicht.

Baanbrekend onderzoek naar kankerbehandeling

Het St. Antonius Ziekenhuis gebruikt AI ook om longkanker sneller op te sporen. Door borstscans te analyseren verbetert AI de diagnostische nauwkeurigheid en operationele efficiëntie. Het biedt gedetailleerde beoordelingen van tumoren en vergelijkt scans met eerdere scans, wat radiologen helpt bij hun evaluaties. Het AI Expert Centre van het ziekenhuis speelt een cruciale rol in het beheer van deze initiatieven en bevordert de samenwerking tussen afdelingen. Daarnaast is het ziekenhuis van plan om eind 2024 AI-systemen te testen voor het detecteren van botbreuken, met als doel een grotere nauwkeurigheid dan traditionele methoden.

In Eindhoven ontwikkelen onderzoekers AI-oplossingen voor het opsporen van alvleesklierkanker en het plannen van behandelingen. Dit onderzoek, dat deel uitmaakt van het ACACIA-project, is een samenwerking met verschillende instellingen en heeft als doel AI te integreren in bestaande medische processen. Het AI-systeem maakt gebruik van deep learning-modellen om tumoren te lokaliseren en hun betrokkenheid bij bloedvaten te beoordelen, wat cruciaal is voor de planning van de behandeling. Klinische tests zullen volgend jaar van start gaan, met als doel de efficiëntie te verbeteren zonder artsen te vervangen en zo de resultaten voor patiënten te verbeteren.

Navigeren tussen uitdagingen en mogelijkheden

Hoewel AI een transformerend potentieel heeft, brengt de implementatie ervan in de gezondheidszorg uitdagingen met zich mee. Kwesties als integratie in bestaande workflows, het winnen van vertrouwen onder zorgprofessionals en het zorgen voor naleving van de regelgeving zijn van cruciaal belang. Onderzoekers en ziekenhuizen werken actief aan het aanpakken van deze problemen en benadrukken AI als een ondersteunend hulpmiddel in plaats van een vervanging voor menselijke expertise. Nu AI-toepassingen aan belang winnen, zal hun rol in de gezondheidszorg afhangen van een zorgvuldige, op bewijs gebaseerde integratie die de nuances van de medische praktijk respecteert.

Naarmate proefprojecten en onderzoeksinitiatieven vorderen, wordt het potentieel van AI voor een revolutie in de gezondheidszorg tastbaarder. De reis vereist echter samenwerking, geduld en een toewijding om een evenwicht te vinden tussen innovatie en praktische realiteiten.