Brainport Industries Campus zet AI in om maakindustrie toekomstbestendig te maken

By Bart Brouwers

Brainport Industries Campus (BIC) maakt werk van de cruciale rol die AI kan spelen in de toekomst van de maakindustrie. Door slim organiseren, educatie en het delen van kennis kunnen bedrijven profiteren van de kansen die AI biedt. BIC fungeert hierbij als katalysator, waar industrie, onderwijs en innovatie samenkomen om gezamenlijk de uitdagingen van morgen aan te gaan.

Om dat goed op het netvlies te krijgen, gingen we in gesprek met BIC-bewoners Jan Klingen van Hexagon, Benno Beuting van Cordis Suite, John Blankendaal van Brainport Industries, Jos van der Wijst van BG Legal en BIC-directeur Erik Veurink. Samen geven ze een scherp beeld de uitdagingen en kansen die AI biedt voor bedrijven in het Nederlandse hightech ecosysteem.

AI als oplossing voor vergrijzing en kennisbehoud

Jan Klingen trapt het gesprek af met de observatie dat de vergrijzing en het tekort aan technisch personeel grote uitdagingen vormen voor de Nederlandse maakindustrie. “Het aantal openstaande vacatures is groter dan het aantal mensen dat beschikbaar is. AI kan hier een sleutelrol spelen door kennis en expertise van ervaren medewerkers te behouden en toegankelijk te maken voor nieuwe generaties.”

Hoe dat werkt? “Vroeger had je het meester-gezel principe, waarbij kennis persoonlijk werd overgedragen,” vult Klingen aan. “Met AI kunnen we de kennis van de meester vastleggen en doorgeven aan de gezel, zonder dat ze tegelijkertijd aanwezig hoeven te zijn.” Dit maakt het mogelijk om de uitstroom van kennis door pensionering of verloop op te vangen en nieuwe medewerkers sneller up-to-speed te brengen.

Gemeenteraad Eindhoven geeft óók groen licht voor cluster 2 van Brainport Industries Campus

Alle aandacht ging afgelopen dinsdag naar het akkoord van de Eindhovense gemeenteraad voor de uitbreiding van ASML op Brainport Industries Campus (BIC) cluster 3 tot 6. Maar Ook voor cluster 2 werden belangrijke stappen gezet.

Automatisering van routineprocessen

Een concreet voorbeeld van hoe AI wordt toegepast, is in de software die meetmachines aanstuurt. “De software geeft suggesties op basis van eerdere ervaringen,” zegt Benno Beuting. “Als een operator een cirkel moet meten, kan de software aanbevelen hoe dit het beste kan worden gedaan, gebaseerd op duizenden eerdere metingen.” Hierdoor kunnen minder ervaren medewerkers toch hoogwaardige resultaten leveren.

Beuting benadrukt dat AI niet alles overneemt, maar dient als assistent. “Het is nog steeds aan de operator om de keuze te maken,” zegt hij. “AI geeft advies, maar de menselijke expertise blijft essentieel.” Beuting werkt inmiddels met een aantal ‘AI-agents’ die specifieke taken hebben, zoals implementatie, design en data-analyse. “Als gebruiker kun je met die agents in gesprek voor een optimaal resultaat.

Met Hexagon krijgt Brainport Industries Campus opnieuw een wereldspeler binnen de muren

Hexagon’s manufacturing intelligence divisie neemt begin 2022 zijn intrek in Brainport Industries Campus (BIC). Daarmee heeft BIC opnieuw een wereldspeler aangetrokken.

Het belang van data en context

Een terugkerend thema daarbij is de kwaliteit van data. “Hoe meer data je hebt, hoe beter het systeem werkt,” stelt Beuting. Maar hij waarschuwt ook: “Het gaat niet alleen om kwantiteit. Als je geen kwalificatie kunt geven aan de data die je hebt – of het waardevolle of minder relevante data zijn – dan wordt het een rommeltje. Zonder context kan AI weinig betekenen.” Het gaat dus niet alleen om het verzamelen van data, maar ook om die data te begrijpen en correct te interpreteren.

Samenwerking en interoperabiliteit

John Blankendaal legt de nadruk op samenwerking binnen de sector. “Technisch is er geen barrière om machines met elkaar te laten praten,” stelde hij. “Maar bedrijven moeten bereid zijn om data te delen en samen te werken. Klingen bevestigt: “Hexagon streeft naar open systemen. We willen agnostisch en open zijn. Het maakt niet uit uit welke hardware de data komt; we willen met die data werken.”

Wat we ons ook altijd moeten realiseren, zegt Blankendaal, is dat het instapniveau heel divers is. “Als ik Benno hoor spreken over zijn agents dan denk ik meteen: ‘mooi, maar hoe krijgen we het MKB mee op die trein. Daar moet eerst nog een flinke digitaliseringsslag plaatsvinden. Vandaar dat ik zo blij ben met onze innovatiepaviljoens hier in BIC, waar voorlopers zoals Hexagon, AMFlow en Cordis kunnen laten zien hoe het werkt. En waar anderen in de zandbak kunnen spelen om het zich allemaal eigen te maken.” Beuting: “Er moet nog wat AI-confetti het MKB ingeschoten worden.”

Uiteindelijk, zegt Blankendaal, willen we allemaal hetzelfde: “Onderdeel worden van die ene digitale fabriek met één interoperabel dashboard dat over de hele keten heen functioneert. Het is geweldig dat AI ons nu helpt om dat doel te bereiken.”

‘AI Matters’, het Europees netwerk voor artificial intelligence in de maakindustrie, strijkt neer op Brainport Industries Campus in Eindhoven

Brainport Industries Campus (BIC) in Eindhoven is één van de acht Europese locaties die samen een netwerk voor artificial intelligence in de maakindustrie vormen.

Innovatief ecosysteem

De Brainport Industries Campus fungeert als een hub waar onderwijs, innovatie en industrie samenkomen. “Het is meer dan een bedrijfsverzamelgebouw,” zegt Erik Veurink. “We werken aan programmatische invulling om bedrijven te verleiden, enthousiasmeren en stimuleren om elkaar op te zoeken en verbinding te maken.” Veurink benadrukt dat BIC uniek is in Europa. “Hier kunnen bedrijven experimenteren, leren en toepassen. We hebben de faciliteiten om AI-toepassingen te demonstreren en bedrijven te helpen bij de implementatie.”

Beuting wijst daarbij op het FNS/6G Groeifondsproject dat op BIC een Testbed locatie heeft voor het realiseren van een Wireless Factory. Beuting: “We willen een draadloze fabriek, waarbij de software zowel centraal als lokaal ‘on the edge’ beheerd wordt. Op BIC is al een productie-demonstrator aanwezig, waar de software en data, die nu nog verspreid zijn over verschillende systemen, straks centraal worden beheerd in één edge computing-omgeving. Daar worden software, data en AI-oplossingen geïntegreerd om machinebesturing en procesoptimalisatie optimaal te ondersteunen.”

Blankendaal vult aan: “BIC is een soort airport met gates voor elk van de vijftig bedrijven die hier zitten. Maar langs welke van die vijftig gates je ook binnen komt, je bent onderdeel van een gezamenlijk landingstraject.” 

Veurink beaamt dat: “BIC is ook wat dat betreft meer dan bedrijfsverzamelgebouw. We organiseren de verleiding om elkaar op te zoeken. Bijvoorbeeld via die innovatieprogramma’s.”

Advocaat Jos van der Wijst: ‘Wacht niet met actie ondernemen op het gebied van AI’

Gisteren hebben Europese wetgevers, na jarenlang stemmen, overleggen, en weer opnieuw stemmen, de AI Act aangenomen.

Juridische aspecten

Wie met AI aan de slag gaat (of dat overweegt) loopt tegen meer uitdagingen aan dan alleen technische. Dan is het handig om iemand als Jos van der Wijst van BG Legal in huis te hebben. “En voor de goede orde: we nemen daarbij niet de rol aan van politieagent, maar vooral van de partij die helpt bij het faciliteren. Er komt veel nieuwe regelgeving rondom AI en data. Wij kunnen duidelijkheid geven over wat wel en niet kan, zodat onnodige barrières worden weggenomen.”

Van der Wijst benadrukt dat slechts een klein deel van de AI-systemen onder strenge regelgeving valt. “Voor het merendeel van de toepassingen is de invloed van de regelgeving beperkt. Maar het is belangrijk om snel vast te stellen onder welke categorie een systeem valt.” En daarbij waakt Van der Wijst voor een focus op de beperkingen. “Natuurlijk zien wij goed waar de grenzen van het gebruik liggen, maar we kunnen onze klanten zeker ook wijzen op de vele nieuwe mogelijkheden.”

Educatie

Een belangrijke uitdaging is het opleiden van personeel om met AI te werken. “De nieuwe generatie is al gewend aan technologie,” merkt Klingen op. “Maar we moeten het onderwijs organiseren zodat AI wordt geïntegreerd in de curricula.” Blankendaal voegt toe dat het niet alleen om studenten gaat. “De medewerkers van nu moeten ook worden opgeleid. We moeten met minder mensen meer doen, en AI kan daarbij helpen.”

AI zorgt voor een slimme maakindustrie. Op BIC zie je hoe

De huidige samenleving kan niet meer om kunstmatige intelligentie (AI) heen. We zien het overal in terug, van toepassingen in telefooncamera’s tot aan digitale kunst.

Blankendaal wijst ook op verschillende Europese projecten die bijdragen aan de ontwikkeling van AI in de maakindustrie. “We zijn betrokken bij programma’s zoals AI REGIO en AI-MATTERS. Deze projecten bieden het smeermiddel om de serviceverlening mogelijk te maken en bedrijven te ondersteunen bij het implementeren van AI.”

Deze samenwerkingsverbanden vergroten ook de zichtbaarheid van BIC op internationaal niveau. “We krijgen bezoekers uit heel Europa – al die mensen zijn verbaasd over wat ze hier zien”, zegt Veurink. “Het versterkt onze positie als innovatief centrum.”

De toekomst van AI in de maakindustrie

Beuting stelt vast dat AI de maakindustrie zal transformeren zoals internet en computers dat hebben gedaan. “Het biedt kansen in plaats van bedreigingen voor degenen die bereid zijn het te omarmen,” zegt hij. “AI maakt werk betekenisvoller en geeft bedrijven een concurrentievoordeel.” Inderdaad, zegt ook Klingen. “We staan nog maar aan het begin. Bedrijven moeten nu stappen zetten om AI te verkennen en te implementeren. Samen kunnen we de maakindustrie toekomstbestendig maken.”