Image: AI-generated
Author profile picture

“Ik ben nooit bang voor innovatie.” Dat is hoe Erwin Blom mijn vraag beantwoordde over zijn gevoelens ten opzichte van AI-muziekapps. Als eigenaar van Fast Moving Targets, een bedrijf gespecialiseerd in media, technologie en innovatie, is Blom nogal optimistisch over het gebruik van kunstmatige intelligentie bij het maken van muziek. “Artiesten zouden al deze tools onmiddellijk moeten gaan gebruiken om uit te vinden hoe ze ervan kunnen profiteren.”

Als leadzanger en gitarist van de Amsterdamse punkband Eton Crop heeft Blom veel ervaring met muziekproductie, waardoor hij AI ziet als slechts een van de vele technologieën die een revolutie teweeg hebben gebracht in de muziekscene. 

De afgelopen maanden zijn AI-muziekgeneratoren een sensatie geworden op internet. Gebruikers hebben AI-nummers geüpload op sociale media voor het pure plezier van entertainment. “Ik denk dat het heel leuk kan zijn voor mensen die geen muziek maken en gewoon iets grappigs willen maken voor de verjaardag van een broer of zus.” Voor hem is het belangrijk om technologie te democratiseren, zodat iedereen kan genieten van de voordelen en beperkingen die bepaalde innovaties bieden. 

Erwin on tour, driving the van of his children’s band

Geen nieuwe praktijk

“We kunnen de evolutie van technologie niet tegenhouden,” zegt hij terwijl hij terugdenkt aan de opkomst van sampling in de muziekproductie. In de jaren 70 begonnen DJ’s fragmenten van bestaande opnames te gebruiken om nieuwe muziek te maken. Recentelijk zijn er discussies geweest over de juridische aspecten van AI-muziek, vooral over het gebruik van auteursrechtelijk beschermd materiaal door AI-leveranciers en software. Toch gelooft Blom dat dit geen nieuw fenomeen is.

“Zelfs voor de AI-hausse hebben artiesten zich altijd laten inspireren door andere artiesten.” Veel muzikanten gebruiken nog steeds samples in hun werk en daarom is het volgens hem mogelijk om overeenkomsten te trekken tussen apps als Suno en Udio en professionele muziekcreatie. Op een bepaalde manier lijkt het proces van muziek genereren met AI op de manier waarop artiesten platen produceren die beïnvloed zijn door allerlei liedjes. “Het enige verschil is dat AI-gestuurde tools toegang hebben tot een groter bereik van muziek om inspiratie uit te putten.”

Een bedreiging of een hulpmiddel?

Door de opkomst van generatieve AI is de drempel om de muziekindustrie te betreden nu erg laag. Iedereen kan beginnen met het uploaden van muziek naar streamingplatforms, wat volgens Blom een potentieel gevaar wordt. “Naarmate deze technologieën toegankelijker worden, zien we veel rotzooi, wat de waarde van muziek vermindert”. Aan de andere kant kan het gebruik van AI-tools om muzikanten te helpen bij hun creatieve proces ook heel nuttig zijn. “Er zijn nu echt goede mastering- en mixtools die worden aangestuurd door AI, dus het is makkelijker om ervoor te zorgen dat muziek echt goed klinkt.” 

Als technologieliefhebber moedigt Blom artiesten aan om deze nieuwe tools te omarmen, omdat het een groot potentieel heeft om de verbeelding aan te wakkeren. “Muzikanten zullen meer creativiteit hebben en ze kunnen deze tools gebruiken als ideeënbus. Dus als we naar de randen van de technologie kijken, is het mogelijk om iets origineels en anders te genereren.” 

De vooruitzichten van onafhankelijke artiesten 

© Cosmic Microwave

In Groningen heeft de alternatieve band Cosmic Microwave geëxperimenteerd met AI-tools om te helpen bij bepaalde onderdelen van de muziekproductie. Volgens Lana Selimovic, drummer en zangeres van de band die bestaat uit natuurkunde- en sterrenkundestudenten, “zijn AI-tools en plugins soms handig om delen van een nummer aan te passen, vooral in het mix- en masteringproces.” Geïnspireerd door de veelzijdigheid van Radiohead beschrijft de 21-jarige muzikant de originele nummers van haar band als een mix van hardrock-metal met jazz en blues. 

Ondanks dat ze de positieve effecten van AI voor ondersteunende doeleinden ziet, vindt Lana het oneerlijk dat onafhankelijke artiesten moeten concurreren met volledig door AI gegenereerde nummers. “Het kost jaren oefening om een instrument te leren bespelen en er wordt veel moeite gestoken in het denkproces om originele nummers op te nemen. Maar nu is het met één prompt mogelijk om hele nummers te genereren.”

Deze veranderende muziekscene maakt Lana echter niet bang. “AI kan de menselijke geest niet vervangen of de vaardigheden van muzikanten overtreffen. Er zit geen persoonlijke touch of emotionele binding in deze AI-nummers, dus artiesten hoeven niet bang te zijn,” zegt ze. 

Het ‘geluid’ aanpassen 

Afgezien van het huidige dilemma rond auteursrechten van AI-providers, gelooft Blom dat het geen probleem is om te genieten van AI-gegenereerde nummers. “Als AI een briljant nummer maakt waar iemand blij van wordt en meezingt, zie ik eerlijk gezegd geen problemen.” Naarmate nieuwe technologie voortschrijdt, is het moeilijk te voorspellen hoe de muziekindustrie er de komende jaren uit zal zien, maar voor Blom is één ding zeker: “De rol van muzikanten zal anders zijn, maar de menselijke connectie zal blijven.”