Wereldwijd grootste ‘stroomnetbooster’ wordt gebouwd in het Zuid-Duitse Kupferzell

By Maurits Kuypers

Tientallen containers vol met lithium-ion accu’s op een terrein van 4,5 voetbalvelden. De gemeente Kupferzell in het Zuid-Duitse Baden-Württemberg krijgt in 2025 de tot nu toe grootste stroomreserve ter wereld. Dat hebben TransnetBW en Fluence Energy bekendgemaakt.

Alle accu’s bij elkaar krijgen een vermogen van 250 Megawatt. Het project krijgt een belangrijke rol in de energietransitie en het optimaliseren van het Duitse stroomverbruik.

Veel groene stroom gaat verloren

De meeste mensen zullen het probleem kennen dat er met enige regelmaat zoveel groene stroom wordt geproduceerd dat het elektriciteitsnet dat niet aankan. Er moeten dan noodgedwongen windmolens of zonnepanelen worden stilgelegd of van het net gehaald, om storingen te voorkomen.

Van de andere kant zijn er ook regelmatig dagen dat er te weinig groene stroom is. Dat zijn de dagen dat kolen- of gascentrales moeten bijspringen.

Het kan echter uren duren voordat die zijn opgestart. Op dat moment springt het “Netzbooster project” in Kupferzell bij met de daar opgeslagen groene stroom.

Waar slaan we straks alle groene stroom op?

Bij de Zweedse Chalmers University in Gothenburg zien ze het al helemaal voor zich. Een twintig verdieping hoge flat die energie opslaat als een gigantische batterij.

TransnetBW heeft de regie bij het project. TransnetBW is een van de vier grote beheerders van het Duitse stroomnet. Het is een dochter van energiebedrijf EnBW.

Fluence gaat de Netzbooster bouwen. Volgens het Amerikaans-Duitse bedrijf – het is een dochter van Siemens en het Amerikaanse AES – kan het noodaggregaat binnen milliseconden worden aan- en uitgezet. Dat zorgt volgens TransnetBW voor extra veiligheid, maar ook lagere kosten en meer opbrengsten.

Prijsdrukkend effect

De groene stroom wordt dan immers efficiënter benut en er zijn minder andere externe reservecapaciteiten nodig. In Duitsland gaat het om een potentiële winst van miljarden (minder zogenoemde redispatch-kosten) die grotendeels ten goede zal komen aan de consument.

“We zijn blij dat we de marktleider op het gebied van stroomopslag aan boord hebben kunnen halen”, zegt bestuursvoorzitter Werner Götz van TransnetBW over Fluence.

Fluence is geen nieuwkomer op het gebied van stroomopslag. Het heeft in totaal al 205 van dergelijke projecten uitgevoerd.

Tennet

Een back-up van 250 megawatt is overigens nog lang niet genoeg om alle problemen op te lossen. Er zullen veel meer regionale stroomvoorraden moeten worden aangelegd. Dat hoeven niet per se accu’s te zijn.

Daarnaast wordt groene stroom in Duitsland vooral geproduceerd in het noorden, terwijl de meeste industrie in het zuiden zit. Dat betekent dat er betere stroomnetwerken moeten komen, wil de energietransitie kans van slagen hebben.

TransnetBW is niet de enige die werkt aan eigen stroomreserves. Het Nederlandse Tennet is er ook mee bezig, en bouwt vergelijkbare projecten in Ottenhofen (bij München) en een in in de buurt van Kiel in het noorden. De andere twee Duitse ‘Netzbetreiber’ zijn 50 Hertz en Amprion.

De Nederlandse stroomleverancier Eneco heeft onlangs in Lelystad de grootste accu van Nederland tot nu toe in gebruik genomen. De zogenaamde Buffalo van Giga Storage heeft een vermogen van 25MW en een capaciteit van 48MWh. Het is de tweede accu van het bedrijf Giga die in gebruik is genomen. De eerste, de Giga Rhino, heeft een vermogen van 12MW en een capaciteit van 7,5MWh. Die is in bedrijf sinds 2020 en eveneens gesitueerd in Lelystad.