(c) Daan Roosegaarde
Author profile picture

Stel nou dat je op straat eens wat langer met iemand wil praten. In tijden van corona kan dat een gevaarlijke bezigheid zijn. Tenzij je onder de beschermende lichtstralen gaat staan van de ‘Urban Sun’, die met zijn straling de lucht van vrijwel alle coronavirussen zuivert. Natuurlijk wel met de voorgeschreven minimale afstand van anderhalve meter. Zo zijn er meer oplossingen van technologiebedrijven die ruimtes coronavrij kunnen maken.

Signify (het vroegere Philips Lighting) heeft een zuiveringssysteem gebouwd in bovenluchtarmaturen. Dit systeem kan bijvoorbeeld in winkelruimtes binnen 10 minuten 99,99 procent van SARS-COV-2 in de lucht inactiveren. De Duitse onderneming ScreenSource GmbH meldt deze week positieve resultaten van een proef met hun Airodoctor.

Basis van al deze toepassingen voor de zuivering van de binnenlucht zijn UV-C stralen. Daarmee kunnen ook andere ziekteverwekkers dan corona worden bestreden. UV-C breekt het DNA of RNA af van micro-organismen en maakt ze zo onschadelijk.

Supermarkten

De UV-C-ontsmettingsarmaturen voor de bovenlucht zijn inmiddels al op verschillende locaties in Europa te vinden. Bijvoorbeeld in een aantal Edeka-supermarkten in Duitsland, bij winkels van de drogisterijketen DM in Slowakije enin de Rugby Union Club Harlequins in het Verenigd Koninkrijk. Het systeem desinfecteert de lucht terwijl deze door een ruimte circuleert. Het werkt zelfs wanneer er mensen aanwezig zijn.

Ontsmettingsarmaturen aan de wand en pilaren. (c) Signify

Deze en andere zuiveringssystemen kunnen een oplossing zijn voor sectoren als de horeca, sportscholen en theaters. Want volgens onderzoeker Bert Blocken van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) is uit een studie die hij uitvoerde gebleken dat een combinatie van ventilatie en innovatieve luchtreiniging een goede voorzorgsmaatregel kan zijn voor veilig en verantwoord sporten, zelfs tijdens de coronapandemie. Zijn onderzoek is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Building and Environment.

Schone lucht of luchtkwaliteit hangt nauw samen met de concentratie van aerosoldeeltjes, de kleine speekseldruppeltjes die in de lucht blijven zweven. Uit onderzoek van onder meer de TU/e blijkt nu dat alleen ventilatie meestal niet voldoende is. Om de concentratie aan aerosoldeeltjes in bijvoorbeeld binnensportaccommodaties constant laag te houden, is aanvullende luchtreiniging nodig.

Reiniging die gebruik maakt van plasmatechnologie met actieve kool en elektrostatische filters blijkt erg effectief. Samen met het ventilatiesysteem halen ze 80 tot 90 procent van de aerosolen uit de lucht. Vervolgonderzoek zal volgens hem moeten uitwijzen of deze combinatie van luchtreiniging en ventilatie ook dezelfde resultaten laat zien met andere technologieën en in andere omgevingen, zoals verpleeghuizen, scholen, overdekte (sport)stadions, kantoren, restaurants, theaters, liften etc.

‘Symbool van hoop’

Kunstenaar en ontwerper Daan Roosegaarde bedacht een heel andere manier om met behulp van UV-C-straling een corona-veilige omgeving te creëren. Samen met zijn team ontwerpers ontwikkelde hij de ‘Urban Sun‘. “Als een symbool van hoop schijnt een grote cirkel van dit far-UVC met 222nm licht in openbare ruimten, waardoor die ruimten worden gereinigd van het coronavirus. Het fungeert als een extra bescherming naast de huidige overheidsregels. Urban Sun wil hoop geven,” aldus Studio Roosegaarde in een persbericht.

“Het bestrijdt het negatieve effect van sociaal isolement door te streven naar verbetering van culturele bijeenkomsten, sportevenementen, openbare pleinen en schoolpleinen.”

De eerste lancering van Urban Sun vond dinsdag plaats naast de Erasmusbrug, de meest iconische bezienswaardigheid van Rotterdam. Het project debuteert als een filmpremière in StudioRoosegaarde.net met de mogelijkheid voor toekomstige tentoonstellingen.

Ventilatie

Een van de voorwaarden voor het weer mogen openen van scholen in Nederland is een goede ventilatie. In de praktijk betekent dat heel vaak ramen en deuren wijd open zetten. Als je die maatregel dan weer combineert met een zuiveringssysteem op basis van UV-C, dan kan het infectierisico zelfs tot 73 procent afnemen. Dat blijkt uit een wetenschappelijke praktijkproef met het Duitse Airodoctor luchtreinigingssyeteem in Zuid-Korea. Bij een klaslokaal met 25 leerlingen verminderde met raamventilatie het risico op infectie met 55 procent. Bij het gebruik van de AiroDoctor met gesloten ramen verminderde het risico met ruim 50 procent. Het apparaat presteerde het best wanneer het in het midden van het lokaal werd geplaatst.

Ook interessant: UV-C ‘krachtig hulpmiddel’ in strijd tegen coronavirus