Zichtbaar gemaakte T-cellen bieden uitzicht op therapie tegen ziekten als MS of kanker

Het is al enige tijd bekend dat er een verband bestaat tussen het microbioom van de darm en het centrale zenuwstelsel (CZS). Tot nu toe was het echter niet mogelijk de immuuncellen aan te tonen die van de darm naar het CZS en dus naar de hersenen migreren. Een onderzoeksteam in München is er nu voor het eerst in geslaagd de migratie van de T-cellen met violet licht te visualiseren. Daarmee hebben ze de basis gelegd voor nieuwe therapiemogelijkheden voor ziekten zoals multiple sclerose (MS) of kanker. De verbinding tussen het darmmicrobioom en het CZS, de zogenaamde “darm-hersen-as”, zou verantwoordelijk zijn voor veel dingen. Het gewicht van een persoon, auto-immuunziekten, depressie, psychische aandoeningen of de ziekte van Alzheimer.

Ook interessant: Aanpak glucagonresistentie voorkomt mogelijk diabetes type 2

Het feit dat onderzoekers van de Technische Universiteit van München (TUM) en het LMU Klinikum München dit verband nu voor het eerst in beeld hebben kunnen brengen, geeft reden tot hoop. Bijvoorbeeld voor MS-patiënten, meldt de TUM in een persbericht. Nu zouden de therapieën kunnen worden aangepast en de T-cellen eventueel kunnen worden gemodificeerd voordat zij in de hersenen aankomen.

Migratie van immuuncellen bij MS

Het immuunsysteem wordt beïnvloed door omgevingsfactoren. Bij patiënten met MS ook in het centrale zenuwstelsel. Zij ervaren herhaaldelijk terugvallen van deze auto-immuunziekte. De MS verbetert of verergert. T-cellen verzamelen informatie en transporteren deze bij patiënten met multiple sclerose naar het centrale zenuwstelsel (CZS), d.w.z. naar de hersenen en het ruggenmerg, waar vervolgens een immuunreactie wordt uitgelokt. Het was echter lange tijd onduidelijk hoe en vanaf welk beginpunt de T-cellen het CZS daadwerkelijk bereiken.

T-cellen zichtbaar gemaakt

Het team onder leiding van Thomas Korn, hoogleraar experimentele neuro-immunologie aan de TUM, heeft nu een methode ontwikkeld om immuuncellen van muizen te labelen met behulp van fotoconverteerbare eiwitten. Met behulp van violet licht kunnen de T-cellen dus zichtbaar worden gemaakt. De onderzoekers slaagden erin dit in het muismodel te doen in lymfeklieren zowel in de darm als in de huid.

Op die manier kon het team optisch traceren hoe de T-cellen van daaruit naar het centrale zenuwstelsel migreerden. Uit de eigenschappen van de T-cellen blijkt dat T-cellen uit de huid migreerden naar de grijze en witte stof van het centrale zenuwstelsel, T-cellen uit de darm bijna uitsluitend naar de witte stof. In het geval van T-cellen in de hersenen, kon hun oorsprong nog worden afgelezen.

“Deze bevindingen zijn zo belangrijk omdat ze voor het eerst hebben aangetoond dat omgevingsinvloeden de T-cellen in de darm- of huidlymfeklieren vormen en deze informatie vervolgens met zich meevoeren naar organen die ver weg liggen”, zegt prof. Thomas Korn. “De kenmerken van de T-cellen zijn zo stabiel dat we konden bepalen of de immuunreacties worden beïnvloed door huid- of darm-T-cellen”, legt Dr. Eduardo Beltrán uit, die een belangrijke bijdrage leverde aan de bio-informatische analyse van de bestudeerde immuuncellen.

Uitgangspunt voor toekomstige therapieën

Het is een belangrijke ontdekking voor patiënten met multiple sclerose. “Als we wisten of darm- of huidcellen de ziekte uitlokten, zouden we de T-cellen op het beginpunt van de ziekte kunnen behandelen en voorspellingen kunnen doen voor de progressie van chronische ontsteking en auto-immuniteit”, verklaart Michael Hiltensperger, eerste auteur van de studie. De bevindingen kunnen ook een doorbraak betekenen in de therapie voor andere auto-immuunziekten.