@ Fraunhofer IAP
Author profile picture

Door een nieuw verwerkingsproces kan voor het eerst oude katoenen kleding worden omgezet in een viscose filamentgaren. “Normaal gesproken wordt katoenen kleding verbrand of komt het op een stortplaats terecht”, zegt André Lehmann, wetenschapper bij het Fraunhofer Instituut voor toegepast polymeeronderzoek IAP in Potsdam. Het recyclen van katoenen kleding was tot nu toe technisch niet mogelijk.

Voor het Zweedse bedrijf re:newcell, dat gespecialiseerd is in duurzame kleding, ging Lehmann op zoek naar een methode om gerecycled katoen te verwerken tot viscosevezels. De nieuwe vezel is zelfs geschikt voor massaproductie.

Kleding verwerkt tot inferieure producten

Veel katoenen kleding belandt uiteindelijk in de vuilnisbak. Dat is zeker niet milieuvriendelijk. Want alleen al voor de productie van die kleding zijn enorme hoeveelheden grondstoffen, chemicaliën en water nodig. Hoewel oude kleren in dit land vaak worden gerecycled, worden ze vervolgens vooral gebruikt om inferieure producten te maken, zoals schoonmaakdoeken. Tot nu toe zijn er niet veel nieuwe, geüpcyclede kledingstukken.

“Textiel is zelden gemaakt van zuiver katoen. Zo bevatten spijkerbroeken altijd een deel van de chemische vezels zoals polyester of elastaan”, legt Lehmann uit. Dus broeken, shirts en dergelijke zijn zelden puur katoen. Ze bestaan meestal uit een gemengde stof. En tot nu toe was het niet mogelijk om de vervlochten vezels te scheiden.
Pulp wordt meestal gebruikt door de textielindustrie als uitgangsmateriaal voor de productie van kunstmatige cellulose geregenereerde vezels zoals viscose, Modal of Lyocell. Aangezien de pulp niet kan worden gesmolten, moet deze worden opgelost en worden omgevormd tot cellulosehoudende stapelvezels. De pulp wordt meestal verkregen uit hout.

Filamentgaren van 100 procent cellulose

“re:newcell leverde ons echter pulpplaten van gerecycled katoen en we werden gevraagd om te controleren of ze verder konden worden verwerkt tot viscosevezels”, beschrijft Lehmann het proces. “Door het instellen van de juiste parameters zoals effectieve filtratiestappen, waren we in staat om de vreemde vezels die zich in de pulp bevonden te extraheren. Het resultaat is een filamentgaren. Dat is een ononderbroken vezel van enkele kilometers lang, die voor 100 procent uit cellulose bestaat. Wat de kwaliteit betreft, kan het zeker concurreren met geregenereerde cellulosevezels op basis van hout. Uit de katoenpulp zouden in een spinproces nieuwe vezels kunnen worden geproduceerd. Deze zijn geschikt voor massaproductie.

“We waren in staat om te voldoen aan re:newcell’s hoge normen voor de zuiverheid van de nieuwe vezel,” zegt Lehmann. In vergelijking met in de handel verkrijgbare viscosevezels was het resultaat overtuigend en vertoonde het dezelfde eigenschappen.

Complex viscoseproces

Dat was geen eenvoudige opgave. Want het viscoseproces is complex. Eerst moet de pulp worden geactiveerd met loog en vervolgens chemisch worden gederivatiseerd. Op deze manier wordt een hoogzuivere alkalische viscoseoplossing verkregen, die in een bad met zuur wordt gesponnen. In het daaropvolgende proces wordt de draad gewassen voordat deze in droge toestand wordt opgewikkeld. Het bestaat dan uit zuivere cellulose. Dat maakt het bijzonder milieuvriendelijk. Want cellulose rot en draagt niet bij aan de bergen van microplastics die de oceanen vervuilen. Dit is een groot voordeel ten opzichte van op aardolie gebaseerde polyestervezels, die met een aandeel van ongeveer 60 procent nog steeds de wereldmarkt domineren.

Duurzame kleding en alternatieve pulpbron

In de toekomst kan kleding zoals een oude spijkerbroek of een oud T-shirt dus meerdere malen worden gerecycled en zo bijdragen aan meer duurzaamheid in de mode. Daarnaast zal het ook mogelijk zijn om de grondstofbasis voor de pulpproductie in de textielindustrie uit te breiden. Lehmann: “Tot nu toe is houtcellulose het uitgangsmateriaal voor viscosevezels. Door het optimaliseren van de scheidingsprocessen en het intensiveren van de filtratie van de vreemde vezels in het spinproces, zijn we in staat om de hoeveelheid afval te verminderen.

Lees ook: Duurzame mode is hip