The Green Village TU Delft, © TU Delft
Author profile picture

Het klonk zo mooi. Nederland van het aardgas af. De eerste problemen dienen zich nu al aan. In de Purmerendse wijk Overwhere-Zuid loopt de transitie naar aardgasvrije woningen nu al vertraging op. Daar zouden de komende twee jaar 1276 gebouwen van het gas gehaald worden. De oplossing zou wel eens uit Delft kunnen komen. In de proefopstelling The Green Village is aangetoond dat Nederlandse woningen en gebouwen met de aanleg van een zonnewarmtenet een prima duurzaam alternatief hebben.

Het rijk heeft bijna 100 miljoen euro uitgetrokken voor het aardgasvrij maken van woningen. Er lopen in 19 gemeenten proefprojecten.waarin allerlei technieken worden getest. De TU Delft heeft een eigen proeftuin voor alternatieve energie voor huizen: The Green Village. Daar is een concept ontwikkeld voor het duurzaam verwarmen van huizen van een hele wijk, zonder dat een externe warmtebron nodig is. 

Een consortium van wetenschappers, instellingen en organisaties heeft dit concept technisch uitgewerkt voor de bestaande Haarlemse jarendertigwijk “Ramplaankwartier” en financieel doorgerekend. Het consortium bestaat uit de TU Delft, Deltares, Greenvis, Stichting SpaarGas met gemeente Haarlem, Triple Solar, Fortes Energy Systems, de WarmteTRansitieMakers en energiemaatschappij ENGIE. 

Dit zogenoemde ZONNET wijkenergiesysteem dat in Delft is ontwikkeld, bestaat uit PVT-panelen (zonnepanelen die zowel warmte als elektriciteit opwekken) op het dak, een zeer lage temperatuur warmtenet gekoppeld aan een warmte/koudeopslag onder de grond en een warmtepomp in iedere woning. Op deze manier worden de woningen op een energieneutrale manier voorzien van warm water, verwarming in de winter en verkoeling in de zomer.

Slimme verdeling van warmte

Een speciale ‘afleverset’, een kastje met leidingen, pompjes en kleppen, zorgt ervoor dat de warmte van de het warmtenet en de PVT-panelen optimaal benut wordt, zo beschrijft de TU Delft het systeem. In de zomer wordt alle overtollige PVT-warmte via het netwerk in de ondergrondse opslag opgeslagen. In de tussenseizoenen wordt de warmte zowel geleverd door de PVT-panelen als door het netwerk vanuit de warmte-koude opslag. In de winter wordt de warmte hoofdzakelijk uit de warmte/koudeopslag geleverd, waardoor de warmtepomp een hoog rendement kan halen. Een proefopstelling van het zonnewarmtenet is gebouwd en succesvol getest op The Green Village op de TU Delft.

Ontwerp klaar voor duurzame wijkoplossing

De resultaten van de studie in Haarlem en de proefopstelling in Delft zijn volgens de TU Delft overtuigend. Zo is het benodigde aantal PVT-panelen per woning vastgesteld, maar ook de benodigde temperatuurniveaus voor warmteopslag en warmtedistributie. Daarnaast is getoetst hoe alle regelingen stabiel met elkaar kunnen functioneren. Aan de hand daarvan is geconcludeerd dat het systeem technisch werkt en de huizen in de wijk het hele jaar rond, met behulp van de panelen en het zonnewarmtenet, van genoeg warmte worden voorzien. De opgewekte elektriciteit uit de panelen is voldoende voor het functioneren van de warmtepomp. Het systeem is daarmee energieneutraal voor de warmtelevering.

Geen variabele energiekosten

De aanleg van zo’n systeem vergt volgens de TU Delft wel een forse investering. daar staat dan tegenover dat het daar dan ook bij blijft. Op die manier is al na een paar jaar deze installatie goedkoper dan bij stoken op gas of een andere alternatieve energiebron. Wel zijn er natuurlijk nog kosten voor onderhoud en eventuele aflossingstermijnen. Ook moeten er voldoende mensen in de wijk meedoen.

Op de website www.zonnewarmtenet.nl worden de resultaten van het onderzoek beschreven en is nadere informatie te vinden over het zonnewarmtenet. Morgen, vrijdag 11 december van 11:00-11:45 is er tijdens het evenement ‘Warmteweken’ een workshop over ZONNET.