AI-generated image of a European Battery Alliance
Author profile picture

De wereldwijde batterijmarkt is booming. Gestimuleerd door de snelle ontwikkeling van elektrisch rijden, consumentenelektronica en opslag voor off-grid en microgrid systemen, heeft de industrie zich wereldwijd snel ontwikkeld. In veel gevallen hebben overheidsbeleid en stimuleringsmaatregelen deze ontwikkelingen bevorderd. In een driedelige serie onderzoeken we de Europese bijdragen aan deze trend en de rol van de European Battery Alliance (EBA). In deel 3 kijken we naar de toekomst en de ambities van EBA.

Batterijen kunnen een belangrijke rol spelen in het decarbonisatieproces door bij te dragen tot de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen en de overgang naar schonere energiebronnen te ondersteunen. Batterijen ondersteunen de invoering van elektrische voertuigen en de integratie van hernieuwbare energiebronnen. Het is echter essentieel dat de milieugevolgen van de productie en het gebruik van batterijen, zoals de winning van grondstoffen, productie-emissies en recycling, worden aangepakt om ervoor te zorgen dat de groei van de batterij-industrie in overeenstemming is met de klimaatdoelstellingen. De European Battery Alliance, een belangrijk initiatief dat in 2017 door de Europese Commissie is gelanceerd, werkt eraan om de uitdagingen en kansen op elkaar af te stemmen.

Het grote doel van de EBA is het bevorderen van een concurrerend en duurzaam batterij-ecosysteem in Europa door belanghebbenden uit de hele batterijwaardeketen samen te brengen, waaronder fabrikanten, eindgebruikers, beleidsmakers, onderzoeksinstellingen en niet-gouvernementele organisaties. Zij hebben allemaal belang bij de uitdagingen en kansen.

Grootste kansen

Elektrificatie van vervoer: Batterijen zijn essentieel voor elektrische voertuigen (EV’s), die aanzienlijk minder broeikasgassen uitstoten dan verbrandingsmotoren, vooral wanneer ze worden opgeladen met behulp van elektriciteit uit hernieuwbare bronnen. De wijdverspreide invoering van EV kan helpen om de totale transportgerelateerde uitstoot te verminderen.

Integratie van hernieuwbare energie: Batterijen kunnen energie opslaan die afkomstig is van intermitterende hernieuwbare bronnen zoals zon en wind, waardoor het net in evenwicht wordt gebracht en de afhankelijkheid van elektriciteitscentrales op basis van fossiele brandstoffen wordt verminderd. Batterijen kunnen een schoner, koolstofarm energiesysteem ondersteunen door een stabielere integratie van hernieuwbare energie mogelijk te maken.

Gedistribueerde energiebronnen: Batterijen kunnen worden gebruikt in residentiële, commerciële en industriële omgevingen om energie op te slaan tijdens periodes van lage vraag en deze vrij te geven tijdens periodes van piekvraag. Dit kan de behoefte aan extra energieopwekking uit koolstofintensieve bronnen helpen verminderen en de algemene efficiëntie van het energiesysteem verbeteren.

Grootste uitdagingen

Deze kansen komen echter met een hoop voorwaarden. Klimaatgerelateerde gevolgen en uitdagingen gaan gepaard met de groei van de productie en het gebruik van batterijen.

Winning van grondstoffen: De winning en verwerking van grondstoffen voor batterijen, zoals lithium, kobalt en nikkel, kan gevolgen hebben voor het milieu, zoals de vernietiging van habitats, waterverontreiniging en de uitstoot van broeikasgassen. Verantwoorde bevoorrading en de ontwikkeling van duurzamere winningsmethoden zijn van cruciaal belang om deze effecten te minimaliseren.

Productie-emissies: Voor de productie van batterijen zijn aanzienlijke hoeveelheden energie nodig en als deze energie afkomstig is van koolstofintensieve bronnen, kan dit leiden tot aanzienlijke broeikasgasemissies. Overschakeling op schonere energiebronnen voor de productie van batterijen is essentieel om de totale koolstofvoetafdruk te minimaliseren.

Recycling en afvalbeheer: Naarmate het aantal gebruikte batterijen toeneemt, wordt het beheer van afgedankte batterijen een belangrijke uitdaging. Effectieve recycling- en afvalbeheersystemen zijn nodig om het milieueffect te minimaliseren, waardevolle materialen terug te winnen en de vraag naar nieuwe grondstoffen te verminderen.

Emissies in de toeleveringsketen: Het vervoer van grondstoffen, onderdelen en afgewerkte batterijen in de verschillende stadia van de toeleveringsketen kan extra broeikasgasemissies veroorzaken. Vermindering van deze emissies door meer gelokaliseerde productie, efficiënte logistiek en schonere vervoerswijzen kan deze gevolgen helpen verzachten.

Ambitieuze doelstellingen

Thore Sekkenes, EBA250-programmadirecteur bij EIT InnoEnergy, wil met de EBA-doelstellingen voor 2030 alle kansen en uitdagingen aanpakken. “Gezien de versnelde vooruitgang tot nu toe vinden we het noodzakelijk om het Europees strategisch actieplan voor batterijen van 2018 in samenwerking met de Europese Commissie te actualiseren om even ambitieuze doelstellingen voor 2030 te bereiken”, zegt hij.

“Behalve dat de EU 1.000 GWh aan jaarlijkse vraag ondersteunt, moet de update ook de verwachte toegevoegde waarde in Europa weerspiegelen die tegen 2030 625 miljard euro zal bedragen.” Voor dat jaar stelt de EBA doelstellingen voor van 100% binnenlandse recycling in de EU, 90% binnenlandse celproductie die de behoeften van de EU dekt, 60% binnenlandse grondstoffen die in de EU worden verwerkt en 40% van de actieve materialen die in de EU-productie worden gebruikt.

De belangrijkste strategische doelstelling, aldus Sekkenes, is het waarborgen van de veerkracht en strategische autonomie van de EU in de gehele waardeketen voor batterijen. “Daarnaast zullen we de vraag naar in Europa geproduceerde duurzame batterijen blijven versnellen en tegelijkertijd de regelgeving versnellen en de technologische soevereiniteit van Europa handhaven door middel van voortdurende toegang tot financiering. Ten slotte zullen de opbouw van strategische allianties met stakeholders van buiten de EU en de versterking van externe partnerschappen de veerkracht en het concurrentievermogen van de accu-industrie in de EU vergroten.”

Veiliger verkeer, schonere voertuigen

Al met al, als de EU haar energie- en klimaatdoelstellingen wil halen, zijn batterijen cruciaal, en de verdere ontwikkeling van een levensvatbaar Europees ecosysteem moet daarbij horen. Sekkenes: “De EBA maakt haar doel waar om een concurrerende en duurzame waardeketen voor de productie van batterijcellen in Europa te creëren, zodat alle Europeanen kunnen profiteren van veiliger verkeer, schonere voertuigen en duurzamere technologische oplossingen. Met de goedkeuring van het bijgewerkte strategische actieplan van de EBA en het boeken van vooruitgang op meer onmiddellijke actiepunten kunnen we de overgang naar schone energie in Europa versnellen en tegelijkertijd verder bouwen aan een sterke, concurrerende waardeketen voor batterijen.”