© analogicus /Pixabay
Author profile picture

Europese batterijen moeten de beste van de wereld worden. Niets meer en niets minder is de ambitie achter de nieuwe normen voor de productie en recycling van batterijen waar de lidstaten van de Europese Unie het vandaag over eens zijn geworden. Voordat het voorstel een Europese wet wordt, moeten de lidstaten nog in onderhandeling met het Europees Parlement.

Goed functionerende en duurzaam geproduceerde batterijen zijn een cruciaal onderdeel van de Europese klimaatambities. Vergaande elektrificatie van de industrie en het vervoer, kan alleen slagen als er genoeg batterijen beschikbaar zijn die over veel meer opslagcapaciteit beschikken dan nu. 

De zogenaamde Batterijen Richtlijn stelt nieuwe normen vast voor de manier waarop de grondstoffen voor batterijen worden geproduceerd, hoe lang ze mee gaan en hoe ze gerecycled kunnen worden. Een van de opdrachten die de Europese politiek aan het bedrijfsleven geeft is om ervoor te zorgen dat batterijen altijd gemakkelijk uit een product verwijderd kunnen worden. Zodat de oude batterij gerecycled kan worden en het product langer meekan met een nieuwe batterij.

Batterijenpaspoort

Opvallend onderdeel van het Europese voorstel is de invoering van een ‘batterijenpaspoort’. Dat is een digitaal document waarin is vastgelegd uit welke grondstoffen een batterij bestaat, hoe en waar die zijn gewonnen en wat de batterij gedurende zijn levenscyclus heeft ‘meegemaakt’. Het wordt verplicht elke industriële batterij of accu in een elektrische auto te voorzien van een zo’n paspoort.

Het is de Europese ambitie om al in 2030 30 miljoen elektrische auto’s te hebben rondrijden in Europa. Om die van stroom te kunnen voorzien, is een enorme groei van de productie van batterijen noodzakelijk. Zo zal de wereldwijde winning van lithium en nikkel behoorlijk omhoog moeten. De Europese Unie stelt via het paspoort ook eisen aan de duurzaamheid van de mijnbouw. 

Ook interessant: Superaccu’s maken range van meer dan 1000 kilometer mogelijk

Daarbij is de Europese afhankelijkheid van import van de grondstoffen uit andere delen van de wereld een groot probleem. Nu al komt de helft van het in Europa gebruikte nikkel uit Rusland. Sinds de oorlog in Oekraïne weten we hoe riskant het is om zo afhankelijk te zijn van een enkele producent voor de import van een strategische grondstof. Om de afhankelijkheid van import te verkleinen, zet de Europese Unie daarom vol in op recycling.

Kwaliteit

“Batterijen zullen een langere levensduur hebben en het moet gemakkelijker worden om het afval van batterijen te verwerken in nieuwe batterijen”, zegt de Nederlandse staatssecretaris Vivian Heijnen (CDA) die verantwoordelijk is voor uitvoering van de richtlijn in Nederland. Zij doet een beroep op de industrie en de wetenschap om de komende jaren flink te investeren in innovatie. 

Vivian Heijnen © Rijksoverheid/ Foto: Valerie Kuypers

“Dat is gewoon erg belangrijk om te laten zien dat wij als Europa stappen willen zetten om niet alleen op een duurzame manier te produceren, maar ook het afval te verwerken en alles zoveel mogelijk in een keten te krijgen”, aldus de Nederlandse politica.

Dit is een stevig wet, het gaat om de ordening van de markt en nieuwe voorschriften voor bedrijven. Dit is zo’n moment dat Europa als sturende overheid zijn macht laat gelden?

“Het is een belangrijk dat wij als Europa innovatief blijven en nadenken over hoe we kunnen concurreren met economieën die ook batterijen produceren. Wat wij willen doen is door innovatief te zijn ervoor te zorgen dat de kwaliteit heel hoog is. Dat we daarmee voor een deel ook zelfvoorzienend zijn als Europa. En het is de bedoeling hiermee Europa concurrerend te houden op de batterijenmarkt.” 

Dus onze batterijen moeten beter worden dan die van China?

“Ja, beter. En dat ze ook langer meegaan. Dat helpt ook consumenten uiteindelijk.”

En hoe stelt de Europese Unie zich het voor dat de batterijen beter worden?

“Dat zal te maken hebben met innovatie. En je ziet dat er al heel erg veel op dat gebied gebeurt. Door bepaalde regels nu gelijk te trekken, zal je zien dat je slagen maakt als Europa op dit gebied.”

Nu zit er in batterijen veel nikkel. De helft van het Europese nikkel komt momenteel uit Rusland. Dus eigenlijk zijn we met die batterijen nog steeds afhankelijk van Rusland.

“Daarom is het heel erg belangrijk dat we nadenken over manieren om het afval van batterijen te hergebruiken zodat je ook met die grondstoffen op een hele zorgvuldige manier omgaat en zo weinig mogelijk afhankelijkheid hebt van derde landen om bepaalde spullen te leveren.”

Maar je haalt het toch nooit met recyclen alleen?

“Nee, maar het kan wel een belangrijke bijdrage leveren. Als je het niet doet, weet je in elk geval zeker dat je alle grondstoffen opnieuw nodig hebt.”  

U heeft het over innovatie en verplicht recyclen. Over normen voor hoe batterijen in producten zijn verwerkt. Dat kost bedrijven allemaal geld en dat wordt uiteindelijk doorberekend aan de klant. Deze verordening maakt het leven dus wel duurder.

“Het zou kunnen dat het iets duurder wordt, maar innovatie zorgt er ook voor dat de kwaliteit beter wordt. En voor kwaliteit betaalt je af en toe ook wel. Aan de andere is het ook zo dat doordat je innoveert en hopelijk meer gaat produceren, dat je ook weer een bepaalde prijscorrectie krijgt.”