© Thales
Author profile picture

Het jagen of het vegen van mijnen op zee is zeer arbeidsintensief en niet ongevaarlijk en wordt bijna altijd uitgevoerd door mijnenbestrijdingsvaartuigen (mijnenvegers en mijnenjagers). Dat dat anders kan door bijvoorbeeld onbemande vaartuigen in te zetten, is al lang bekend, maar tot op heden is daarvoor geen waterdicht systeem gevonden. 

Een heus systeem van onbemande boven- en onderwatervaartuigen en een verplaatsbare operatiekamer op de wal. 

Thales, het Franse defensiebedrijf, denkt echter de oplossing te hebben gevonden, waarmee mijnenvegers en mijnenjagers definitief uit de vaart kunnen. Er zal geen sprake meer zijn van een bemand vaartuig met onderwaterlijnen die heen en weer vaart of schepen die uitgerust zijn met eenvoudige sonartechnologie, maar een heus systeem van onbemande boven- en onderwatervaartuigen en een verplaatsbare operatiekamer op de wal. 

Positionering van onbemande onderwatervaartuigen

Het innovatieve systeem bestaat uit een onbemand vaartuig (ofwel USV, dat staat voor ‘Unmanned Surface Vehicle’), dat zich in stelling brengt op een bepaalde zeeoppervlakte. Dit vaartuig is uitgerust met een autonoom navigatiesysteem. Onder het oppervlakte zijn er onbemande onderwatervaartuigen gepositioneerd.

Deze zogeheten UUV’s (‘Unmanned Underwater Vehicles’) zijn zeer wendbaar om zo goed zeediepten te verkennen terwijl ze aan het wateroppervlak of aan de wal worden bediend. De UUV’s  zijn geolocaliseerd en maken gebruik van de nieuwste generatie synthetische diafragma-sonar.

Engeland en Frankrijk starten met ’s werelds eerste autonome mijnenbestrijding
© Thales

Onder water zijn er ook sonarvaartuigjes (voor ingewijden: ‘Towed Synthetic Aperture Sonar’ genaamd), die met de USV op het water in verbinding staan. Zo’n ‘varende’ sonar bevat geavanceerde technologie voor een zeer hoge resolutie beeldkwaliteit, gecombineerd met een groot bereik en hoge snelheid, waardoor het marinepersoneel snel een groot gebied kan inspecteren op de zeebodem. 

De USV beschikt ook over van afstand te bedienen ‘toestellen’ om de mijnen of andere bedreigingen te neutraliseren, zoals dat heet. De verschillende elementen van dit systeem (het onbemande vaartuig boven water, de UUV’s en de sonar onder water enzovoort) worden op afstand bediend door personeel in een verplaatsbare operatiekamer, die in staat is om tot drie systemen parallel aan elkaar op zee te besturen.

Gezamenlijke samenwerking op defensie en veiligheid

Het systeem is vijf jaar lang door de Britse en Franse marines gezamenlijk getest, waarbij onder andere het equivalent van 30.000 voetbalvelden op zee is afgedekt, soms onder zeer ruwe omstandigheden op zee. Het antimijnensysteem is het concrete resultaat van de zogenaamde Lancaster House-verdragen tussen het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk voor samenwerking op het gebied van defensie en veiligheid, die in 2010 werden gesloten. Volgens Thales vormt het gezamenlijke programma ‘s werelds eerste volledig geïntegreerde onbemande systeem om zeemijnen te bestrijden.

Mogelijk om kritiek in Engeland voor te zijn, wordt benadrukt dat het programma gelijkelijk verdeeld is over de twee landen en zal steunen op geavanceerd technologie. Van Engelse zijde zijn onder meer BAE Sytems (ontwikkelaar van militaire systemen) en Saab bij het project betrokken.