Foto: Pixabay
Author profile picture

Sporten is gezond natuurlijk. Maar het kan tot allerlei lichamelijke ongemakken leiden. Zoals een gescheurde pees, peesontstekingen, problemen met gewrichtskraakbeen en andere beschadigingen. Ook de ouder wordende mens krijgt steeds vaker te maken met dergelijke problemen. Onderzoekers van de TU Eindhoven (TU/e) hebben samen met Europese onderzoekspartners een subsidie van 5,9 miljoen euro gekregen voor de ontwikkeling van gepersonaliseerde bio-implantaten voor beschadigde pezen of kraakbeen. De TU/e doet dat onderzoek in een consortium van 12 Europese partners, genaamd TRIANKLE.

Peesontsteking en artrose komen vooral bij ouderen, vrouwen en professionele sporters veel voor. Beide aandoeningen zijn niet alleen van grote invloed op de kwaliteit van leven. Ze belasten ook de gezondheidszorgsystemen over de hele wereld. Zo kost artrose de EU jaarlijks 76,5 miljard euro. De uitgaven voor peesontsteking bedragen naar schatting meer dan 140 miljard euro.

FC Barcelona

Voor beide kwalen bestaan echter geen effectieve chirurgische en niet-chirurgische behandelingen. Behandelde weefsels herwinnen vaak niet de oorspronkelijke kracht en functionaliteit, waardoor patiënten er op langere termijn last van blijven houden. Dat is ook in de topsport een groot probleem. Vandaar dat de Spaanse topvoetbalclub FC Barcelona in het onderzoek participeert. Voetbal is bij uitstek een sport waar peesproblemen vaak voorkomen.

Bioreactoren

Het nieuwe onderzoeksconsortium TRIANKLE wil met 3D-technologie innovatieve en personaliseerde implantaten maken op basis van collageen en gelatine. Hiermee willen de onderzoekers de hersteltijd met 50 procent verkorten en tegelijkertijd de functionaliteitsratio’s van het gewonde weefsel met 10 tot 15 procent  verhogen.

TU/e onderzoeker Jasper Foolen van de onderzoeksgroep Orthopaedic Biomechanics in de  Biomedische Technologie, maakt deel uit van het project. Hij gaat het potentiële vervangende biomaterialen testen met behulp van speciale bioreactoren. ,,Een bioreactor is een apparaat dat de omgeving van het weefsel in ons lichaam nabootst. Zo zien we of het printbare weefsel net zo reageert als in een lichaam.”

“Om te kijken of de verschillende materialen geschikt zijn en voldoende veerkracht hebben, doen we eerst een aantal gestandaardiseerde mechanische testen. Daarna selecteren we de meest veelbelovende draagstructuren aan de hand van een uitgebreide mechanobiologische analyse”, aldus Foolen.

Implantaten op basis van collageen en gelatine

,Het is tot nu toe nog niemand gelukt een pees precies zo na te maken dat-ie net zo sterk is als in het lichaam”, legt Foolen vandaag uit in een interview met het Eindhovens Dagblad. ,,Het namaken van kraakbeen is nog complexer.” 

Als grondstof voor de verse pezen en het nieuwe kraakbeen wil het consortium collageen en gelatine gebruiken. Dat zijn lichaamseigen eiwitten. ,,Het is adaptief weefsel”, legt Foolen uit. ,,Het leeft. Het kan zich herstellen.”

‘Partners met een bewezen staat van dienst’

De kracht van het consortium ligt volgens Foolen in de combinatie van de deelnemers. Het zijn niet alleen partners met een bewezen staat van dienst op het gebied van biomaterialen voor regeneratieve toepassingen en 3D-bioprintingtechnologie. Maar ere werken ook partijen mee die maatschappelijke betrokkenheid en verspreiding van de resultaten onder zorgprofessionals en potentiële patiënten hoog in het vaandel hebben.

Het onderzoeksproject heeft een totaalbudget van 5,9 miljoen euro en loopt van januari 2021 tot 2025. Het geld is afkomstig van Horizon 2020, het grootste onderzoeks- en innovatieprogramma van de EU. Horizon heeft in totaal bijna 80 miljard euro tot zijn beschikking voor innovatief onderzoek.

Lees ook: Brabant toonaangevend op het gebied van medtech en e-health