Chemicaliën spelen nog steeds een grote rol bij de productie van textiel. Dat geldt vooral voor de afwerking van textiel, als stoffen met water- en olie-afstotend gemaakt moeten worden. De nadelen van deze procédés liggen voor de hand. De chemicaliën zijn schadelijk voor de gezondheid, nauwelijks biologisch afbreekbaar en blijven dus ook lange tijd in het milieu aanwezig.
Het Duitse onderzoeksinstituut Fraunhofer-Institut für Grenzflächen- und Bioverfahrenstechnik IGB doet daarom al geruime tijd onderzoek naar duurzame alternatieven. Twee weken geleden voltooiden wetenschappers daar het HydroFichi-project (Hydrophobic Finishing with Chitosan). Het resultaat is een technologie waarmee vezels met behulp van biotechnologische processen en de stof chitosan van de gewenste water- en olie-afstotende eigenschappen kunnen worden voorzien.
Krabbenschalen
Chitosan is een hernieuwbare grondstof die wordt verkregen uit chitine. Dat is het op één na meest voorkomende biopolymeer in de natuur, na cellulose. Bronnen zijn onder meer krabbenschalen en pantsers en schalen van insecten. Chitine is echter niet oplosbaar in water. Het lost ook niet op in de meeste organische oplosmiddelen. Chitosan is eveneens slecht oplosbaar. Maar door toevoeging van milde zuren lost het wel op in water en kan zo worden gebruikt bij textielbewerking.
Wanneer chitosan uit chitine wordt geïsoleerd, kunnen de eigenschappen ervan worden aangepast. Het kan dan bijvoorbeeld ook worden gebruikt als vlokmiddel bij de behandeling van afvalwater of als drager van actieve stoffen in de geneeskunde.
Opschalen
“Ons doel in het HydroFichi-project was om de textielindustrie een hernieuwbare grondstof te bieden voor een breed scala van toepassingen. Daarnaast wilden we zo het gebruik van chemicaliën vermijden die schadelijk zijn voor het milieu en de gezondheid,” legt projectleider Dr. Achim Weber uit.
“Naast een eenvoudige coating met chitosan, die de vezels beschermt, kunnen we deze stof ook gebruiken om textiel heel gericht van specifieke eigenschappen te voorzien. Bijvoorbeeld door het waterafstotend te maken.”
De volgende stap is de overdracht van de in het IGB ontwikkelde technologie van laboratoriumschaal naar de veel grotere proefschaal. Het is de bedoeling de duurzame biomoleculen zo snel mogelijk marktrijp te maken, bijvoorbeeld voor gebruik in de sport- en outdoorsector.
Foto: Metingen van de waterafstotendheid van een met chitosan behandelde stof . © Fraunhofer IGBW
Ook interessant:
Antivirale beschermlaag op textiel dodelijk voor coronavirus
Textiel sterker maken door het te bedrukken
