Emmen, © wikipedia, R. Broekhuizen
Author profile picture

Als er één categorie bedrijven verantwoordelijk is voor innovatie in Nederland, dan zijn het wel de startups. Omdat Innovation Origins altijd op zoek is naar relevante innovaties is er alle reden het complete Nederlandse startup-ecosysteem een keer goed in beeld te brengen. Op basis van datasets van StartupDelta zijn we bij alle provincies langs gegaan. In 14 afleveringen, gepubliceerd tussen 24 dember 2018 en 7 januari 2019, geven we een overzicht van het startup-ecosysteem in Nederland. De serie is gemaakt door de journalisten van coöperatie PitchProducties, in opdracht van Innovation Origins. Vandaag: Drenthe. Lees hier de andere afleveringen van deze serie (voor zover reeds gepubliceerd).

De provincie Drenthe kent samen met Zeeland de kleinste hoeveelheid startups van Nederland. Ondanks dat lijken de betrokken instanties zich geen zorgen te maken. Als het aan hen ligt, begint het voor de provincie allemaal pas.

Er zijn volgens StartupDelta dertig startups actief in de provincie Drenthe. Deze beginnende bedrijven hebben zich grotendeels over de provincie verspreid, waarbij de grootste concentraties te vinden zijn in Meppel, Assen, Hoogeveen, en Emmen. In de drie laatstgenoemde plekken staat ook een vestiging van ‘De OndernemersFabriek Drenthe’, een initiatief van de provincie uit 2016 om startups te helpen bij het beginnen van hun bedrijf. Beginnende ondernemers kunnen zich hierbij aanmelden voor cursussen, workshops en coaches.

Ondernemersfabriek in Assen
De OndernemersFabriek in Assen

De OndernemersFabriek vertegenwoordigt de nieuwe richting die de provincie Drenthe is ingeslagen als het gaat om startups. Sinds vier jaar zet de provincie meer in op de toename en groei van startups om zo de economie te stimuleren. Volgens Eelco Bakker, projectleider van de OndernemersFabriek, begint deze benadering zijn vruchten af te werpen: “Het ecosysteem voor startups wordt steeds beter. De laatste jaren zijn er veel projecten opgezet waaruit hele mooie bedrijven zijn ontstaan.” Enkele voorbeelden hiervan zijn Stevast Techniek en Studio Baaz die allebei gebruik maakten van de aangeboden faciliteiten.

Mentaliteit

Wel merkt Bakker op dat wat hem betreft de verantwoordelijkheid voor het ecosysteem voor start-ups nu soms nog iets teveel bij de overheid ligt, in plaats van bij de ondernemers. “Als je een goed systeem duurzaam wil neerzetten, moet er een groep ondernemers zijn die de kar trekt. De overheid moet niet je die taak geven, die faciliteert alleen.”

Kennispoort Drenthe, een ander bedrijf dat zich richt op het helpen van beginnende ondernemers, herkent de opmerking van Bakker. Adri Wischman, adviseur bij Kennispoort Drenthe, wijt het met name aan de mentaliteit die in Drenthe anders is dan in Amsterdam. “De mensen houden in Drenthe hun ideeën vaak voor zich. Hier is het een beetje de mentaliteit van ‘doe maar normaal, want dan doe je al gek genoeg’. Het is niet zoals in Amsterdam, waar de startups je om de oren vliegen.”

Emotionele band

Tegelijkertijd stelt Wischman dat het van groot belang is om de startups die wel een onderneming willen beginnen in Drenthe goed te begeleiden en ondersteunen. Op deze manier wordt de Drentse bedrijvigheid gestimuleerd. “Er is een mooi spreekwoord dat luidt: Je kan de toekomst niet voorspellen, maar alleen maken. Als je hier meer bedrijvigheid wil, moet je aan de wieg van die bedrijvigheid gaan staan. Als ze eenmaal tot wasdom gekomen zijn, is het namelijk moeilijk om bedrijven hier naartoe te trekken.”

Derren de Jong, bestuursvoorzitter van Zero to One, onderstreept het standpunt van Wischman. Om bedrijven in Drenthe vast te houden, moeten de ondernemers een band met de provincie krijgen. “Wanneer ondernemers de regio eenmaal kennen, vinden ze het fantastisch.” Als voorbeeld verwijst hij naar Catawiki, de veilingsite uit Assen die binnen enkele jaren uitgroeide tot één van de grootste online-marktplaatsen van Europa. “Wanneer een bedrijf nog in privéhanden is, of in ieder geval nog gestuurd wordt door de eerste founders, dan gaan emotionele belangen meewegen. De enige reden dat Catawiki nog in Assen zit, is omdat de twee oprichters uit Assen komen.”

Funding

Naast dat het ondersteunen van startups de bedrijvigheid in de provincie vergroot, stelt De Jong ook dat het simpelweg noodzakelijk is om startups te laten groeien. “Je hebt in Drenthe heel weinig faciliteiten en minder plekken om kennis met elkaar te delen. Startups in Drenthe hebben behoefte aan goede begeleiding en vooral ook funding.” Het laatstgenoemde is volgens de Jong een groot mankement in het ecosysteem van Drenthe. De weg naar financiering voor startups is volgens hem vaak ontoegankelijk of erg langzaam. Drentse startups zouden dan ook erg veel belang hebben bij preseed capital; een investering in een start-up tijdens de fase dat er nog geen omzet is.

“Je moet vanuit eigen kracht werken en daar kun je hele mooie dingen mee doen”

Toch vormt het gebrek aan deze faciliteiten volgens de Jong ook juist een kans. “We hebben nu een leeg canvas wat heel interessant is. Omdat veel dingen ontbreken ontstaan er heel veel kansen om dingen op te zetten, terwijl die in andere regio’s er vaak al zijn.”

Nuchterheid

Diem Do CodeGorilla
Diem Do CodeGorilla (Foto Growing Emmen)

Drenthe verkeert wat betreft startups in een periode van groei. De afgelopen vier jaar wordt door alle partijen omschreven als een enorme stap voorwaarts. Tegelijkertijd houdt de provincie vast aan zijn noordelijke nuchterheid. “We moeten ons ook realiseren dat we in inwonersaantallen een kleine provincie zijn en dat je in bepaalde dingen ook niet mee moet willen komen. Je moet vanuit eigen kracht werken en daar kun je hele mooie dingen mee doen,” concludeert Bakker.

Ondertussen zijn er ook in Drenthe successen te vieren. Diem Do kreeg begin december met haar bedrijf CodeGorilla de TEDxAmsterdam Women Start Up Award 2018, een prijs voor het beste door een vrouw geleide startup van Nederland. “Het idee voor CodeGorilla is geboren aan de lunchtafel van Growing Emmen en komt nu echt van de grond”, zegt een woordvoerder van deze netwerkclub. “Diem gaf in haar speech aan dankbaar te zijn voor alle support uit Emmen en benadrukte het belang van een netwerkplek voor ondernemende mensen. Een plek waar nieuwe ideeën ontstaan en van de grond komen.” Ook in Drenthe.