AI-gestuurde software doet zijn intrede in de muziekindustrie en roept discussies op. Toepassingen zoals Suno en Udio kunnen muziek genereren op basis van aanwijzingen van gebruikers. Sommigen bekritiseren deze door AI gecreëerde nummers echter omdat ze te veel lijken op de stemmen en stijlen van bekende artiesten. Maar wat zijn de gevolgen van AI-tools voor artiesten en muziekmakers? Om te bespreken hoe AI het muzieklandschap opnieuw definieert, sprak ik met Matheus Braz, de opnametechnicus van Beyoncé.
“Ik heb het gevoel dat het gebruik van AI in de muziekindustrie zich in de beginfase bevindt”, zegt Braz, die uitlegt dat er niet veel is veranderd in zijn routine sinds de opkomst van AI-tools. “We zien deze apps muziek genereren, maar het vormt nog geen risico voor gevestigde artiesten.”
In de afgelopen 6 jaar heeft Braz samengewerkt met wereldwijde supersterren. Tot zijn recente opdrachten behoren de albums Renaissance en Cowboy Carter van Beyonce, net als Bando Stone en The New World van Childish Gambino. Voor hem zit er iets heel unieks in de creatie van songs. En daardoor is het lastig voor techbedrijven om software te ontwikkelen die alle stappen die komen kijken bij professionele muziekcreatie, kan automatiseren.”
Bijna 60% van de onafhankelijke artiesten gebruikt AI in hun muziekprojecten. Aan de andere kant gebruikt slechts 25% van de professionele muziekproducenten nu geautomatiseerde tools in hun vak. Zij maken zich grote zorgen over het behoud van de menselijke maat in hun creatieve processen.
Tijd optimaliseren
“Wij gebruiken nooit AI voor creatieve doeleinden, maar er zijn bepaalde soorten software die kleine bewerkingstaken kunnen optimaliseren, vooral om de kwaliteit van geluiden af te stemmen.” Een deel van Braz’ werk bestaat uit het assisteren van artiesten tijdens opnamesessies, het voorbereiden van de studio, het plaatsen van microfoons en het instellen van de apparatuur om geluiden vast te leggen en te manipuleren. Verder is hij verantwoordelijk voor het bewerken, mixen en masteren van alle opgenomen tracks.
“Als we opnemen op een plek met achtergrondgeluiden zoals airconditioning, gebruik ik meestal Waves of Izotope. Deze software kan automatisch dissonante geluiden identificeren en verwijderen, waardoor de opnames schoner en gepolijster worden,” legt hij uit. “Het is alsof je verschillende hamers tot je beschikking hebt en moet kiezen welke beter werkt voor elke omstandigheid,” grapt hij.
Bij het brainstormen over ideeën legt Braz uit dat er momenten zijn waarop artiesten samples van verschillende nummers willen proberen, en AI kan daarbij helpen. Door software te gebruiken die Lalal.AI heet, is het eenvoudiger om de zang en instrumenten van audiobestanden te scheiden. “We winnen wat snelheid in de studio, zodat we met meer geluiden kunnen experimenteren. Het is gewoon een kwestie van het vereenvoudigen van deze try-outs. Als we potentie zien in een bepaalde sample, neem ik contact op met de betreffende artiest en vraag ik om de ruwe versie van het nummer.”
Een uitdagende omgeving voor onafhankelijke artiesten
Braz ziet twee manieren om te kijken naar het effect van generatieve tools op kleine en onafhankelijke artiesten. Vanuit een positief perspectief kan AI helpen bij creativiteit, “vooral jonge artiesten die onzeker zijn.” Ter inspiratie kunnen deze artiesten, na het schrijven van de songtekst, “AI gebruiken om meerdere versies van een nummer te genereren, met verschillende beats en genres, zodat ze kunnen begrijpen wat het beste werkt.”
Als nadeel legt Braz uit dat sommige mensen generatieve AI misbruiken om hun winst te vergroten, “door veel generieke nummers te maken, zonder enige moeite, en deze te uploaden naar streamingplatforms.” Er wordt zo meer concurrentie gecreëerd waardoor het uitdagend en oneerlijk wordt voor “kleine artiesten die echt hun tijd besteden aan het componeren, mixen en masteren van hun nummers.”
AI Music en mogelijke zorgen
Onlangs werd een Amerikaanse muzikant beschuldigd van het gebruik van AI en bots om miljarden van zijn AI-gegenereerde nummers te streamen en zo miljoenen aan royalty’s te verdienen. Volgens Braz zouden streamingplatforms een beter systeem moeten hebben om AI-muziek te identificeren en categoriseren. Op die manier kunnen mensen onderscheiden waar ze naar luisteren. “Het is geen probleem om van AI-gegenereerde muziek te genieten, maar er zouden tags moeten zijn die aangeven of een nummer door AI is gemaakt.”
Verder benadrukt hij de noodzaak van meer regelgeving over generatieve AI-muziekapps. Net als elke andere algoritmisch gestuurde tool, zijn deze muziekgeneratoren getraind met een enorme hoeveelheid gegevens. De AI-bedrijven maken echter niet bekend hoe deze gegevens worden verzameld en gebruikt, wat de verdenking oproept dat het auteursrecht wordt geschonden.
“We weten dat deze AI-muziekgenerators nummers hebben gebruikt om hun algoritmes te trainen zonder te betalen voor auteursrechten. Ze profiteren dus van andere artiesten,” zegt hij.
Gevoelens tegenover AI
Sommige mensen vrezen dat AI hun baan kan vervangen. Voorlopig ziet Braz geen potentiële risico’s voor zijn eigen carrière: “Ik heb gesprekken gevoerd met een aantal collega’s en niemand is bang voor een mogelijk ontslag. Misschien over 10 jaar, wie weet.”