Purdue University © Image by David Mark from Pixabay
Author profile picture

We weten op elk moment van de dag waar elke student zich bevindt – hun mobiele apparaten zijn verbonden met ons WIFI-netwerk. Wanneer ze hun kamer, eetzaal of recreatieve voorziening betreden, registreren ze zich en een machine legt de tijd en plaats vast.

Aan de universiteit van Purdue wordt elke student getrackt met een systeem dat ‘Academic Forecast’ heet. Rector Mitch Daniels schreef er in 2018 een opiniestuk over in The Washington Post; bovenstaand fragment komt uit dit stuk.

Niet alleen data uit de dossiers van studenten, zoals hun cijfers en het aantal log-ins in onlinestudentportalen, worden verzameld, ook waar ze zich bevinden op de campus, zoals in de sportclub of in één van de restaurants. Vervolgens wordt er naar correlaties gezocht. De data worden ook vergeleken met die van succesvolle studenten die inmiddels afstudeerden. Daniels schrijft: “Geven de data aan dat te veel dagen weg van de campus, of te vaak afwezig in de les, of te veel surfen in de les naar websites die geen verband houden met de cursus, of te weinig bezoekjes aan de sportclub, correleert met lagere cijfers? Lijkt eten met dezelfde mensen dag in dag uit de schoolprestaties te bevorderen? Zo ja, moeten we dit dan niet onder de aandacht brengen van de studenten, voor hun eigen bestwil?”

Valse correlaties

De website Spurious Correlations staat bol van correlaties. Hoe meer mozzarella er in de VS gegeten wordt, hoe meer burgerlijke ingenieurs promoveren. En in hoe meer films Nicolas Cage verschijnt, hoe meer mensen verdrinken in een zwembad. Wat geen reden moet zijn om uit de buurt van zwembaden te blijven als er een nieuwe film met Cage verschijnt. Want: een correlatie is nog geen causaal verband. Toch krijgen studenten een ‘nudge’ op basis van correlaties als hun gedrag moet worden bijgestuurd. ‘Voor hun eigen bestwil’, aldus rector Daniels. Maar is het dat wel? Controle, en mogelijk zelfs slechte wetenschap, wordt als ‘zorg’ verpakt.

Controle, en mogelijk zelfs slechte wetenschap, wordt als ‘zorg’ verpakt.

‘Academic Forecast’ wordt verkocht onder de noemer van ‘succes’. Het systeem “gebruikt die informatie om je te laten zien waar je staat met je gedrag, zodat je kunt zien of je op weg bent om een succesvolle student te zijn” (academicforecast.org). Wat betekent dat, succes? Zo snel mogelijk afstuderen? Steve Jobs, Bill Gates en Mark Zuckerberg, die door veel mensen als zeer succesvol worden beschouwd, waren allemaal drop-outs. En als het aantal bezoeken aan de sportclub garant staat voor academisch succes, personifieer ik academisch falen. Het systeem laat slechts een enge kijk op succes toe. Moet een succesvolle student niet ook kritisch en autonoom denken?

De Verloren Vader

Ook zonder daarvoor een ‘nudge’ te krijgen, moeten studenten problemen leren overwinnen. En leren opdraaien voor de gevolgen van gesteld gedrag. In het gedicht ‘Parabel van de verloren vader’ van Herman de Coninck ziet de vader met lede ogen aan hoe zijn zoon voortdurend andermans meningen verkondigt. Zijn vaderlijk advies luidt: “‘Dat eigen leven, begin daar gvd. eens mee, / en kom over tien jaar eens terug met verdriet / in plaats van gelijk, bijvoorbeeld na een vrouw of twee.’” Vrij naar Immanuel Kant: volwassen worden is denken zonder leiding van een ander. De weg naar autonomie, veerkracht en volwassenheid is een winding road met vallen en opstaan die je niet zomaar in tabellen kunt weergeven. De huidige meet- en efficiëntiedrang staat haaks op ruimte en vertrouwen geven, zoals de vader in het gedicht.

De weg naar autonomie, veerkracht en volwassenheid is een winding road met vallen en opstaan die je niet zomaar in tabellen kunt weergeven.

Wat doet ‘Academic Forecast’ met de autonomie van jongvolwassenen, bij een generatie die vaak al op de voet gevolgd werd door hun ouders? Het systeem laat zelfs geen opt out toe: de data worden sowieso verzameld. Je kunt er enkel voor kiezen om je eigen data niet te zien, en dus ook niet te vergelijken met die van al de anderen. De enige opt out die je krijgt, is minder competitie met anderen aangaan.

Purdue is een ingenieursuniversiteit. Dat toekomstige ingenieurs al gewend zijn aan monitoring, baart me zorgen. Tenzij ze hun technologisch vernuft en autonomie inzetten om manieren te zoeken om het systeem te omzeilen. Dan heb ik er vertrouwen in.

Over deze column:

In een wekelijkse column, afwisselend geschreven door Maarten Steinbuch, Mary Fiers, Carlo van de Weijer, Eveline van Zeeland, Lucien Engelen, Tessie Hartjes, Jan Wouters, Katleen Gabriels en Auke Hoekstra, probeert Innovation Origins uit te vinden hoe de toekomst eruit zal zien. Deze columnisten, af en toe aangevuld met gastbloggers, zijn allemaal op hun eigen manier bezig met oplossingen voor de problemen van onze tijd. Zodat Morgen Beter wordt. Hier alle eerdere afleveringen.